Tái cấu hình đời sống tôn giáo ở Việt Nam hiện nay: Những thách thức về mặt pháp lí

Bài viết Tái cấu hình đời sống tôn giáo ở việt nam hiện nay: Những thách thức về mặt pháp lí trình bày nội dung về: Những thách thức về pháp lí; kết luận, . | Nghiªn cøu T«n gi¸o. Sè 7 - 2012 3 T«n gi¸o - vÊn ®Ò lÝ luËn vµ thùc tiÔn T¸i cÊu h×nh ®êi sèng t«n gi¸o ë ViÖt Nam hiÖn nay: Nh÷ng th¸ch thøc vÒ mÆt ph¸p lÝ (PhÇn cuèi) ®ç quang h­ng(*) 4. Nh÷ng th¸ch thøc vÒ ph¸p lÝ §©y lµ vÊn ®Ò rÊt thêi sù vµ míi mÎ. ý kiÕn cña chóng t«i d­íi ®©y cã thÓ chØ xem nh­ nh÷ng “gi¶ thiÕt nghiªn cøu”. Sau ®©y lµ mét sè vÊn ®Ò cô thÓ. . Mét hÖ luËn víi m« h×nh nhµ n­íc thÕ tôc Trong nh÷ng nghiªn cøu tr­íc ®©y, chóng t«i ®· kh¼ng ®Þnh r»ng, Nhµ n­íc ViÖt Nam trªn thùc tÕ ®· lùa chän m« h×nh nhµ n­íc thÕ tôc ­u tiªn cho sù ®a d¹ng, vÒ c¬ b¶n lµ ®óng ®¾n vµ phï hîp(1) . Chóng t«i còng ®· cã nhËn xÐt r»ng, tr­íc n¨m 2005, trong mét thêi gian dµi khi x©y dùng m« h×nh nhµ n­íc thÕ tôc Êy, ViÖt Nam ®· cã “mét mãn nî ph¸p lÝ” lµ, khi c«ng nhËn 6 t«n gi¸o chÝnh, v× nhiÒu lÝ do chñ quan vµ kh¸ch quan, ®· xem nhÑ vÕ ph¸p lÝ “t«n träng c¸c t«n gi¸o cßn l¹i”. ChØ thÞ 01 (2005) ®· bï ®¾p c¬ b¶n cho thiÕu hôt ®ã. VÊn ®Ò ngµy h«m nay lµ, vÒ ph­¬ng diÖn ph¸p lÝ, c¸c tæ chøc t«n gi¸o ®­îc c«ng nhËn (víi hai cÊp ®é “cã t­ c¸ch ph¸p nh©n” vµ “®­îc ®¨ng kÝ ho¹t ®éng”) sÏ cßn biÕn diÔn nh­ thÕ nµo? Sè l­îng c¸c t«n gi¸o ®­îc thõa nhËn nãi cho cïng lµ sè n trong sè häc. Ngay hiÖn nay còng ®· vµ ®ang cã nh÷ng ý kiÕn tranh luËn, 12 (hay 13) c¸c t«n gi¸o ®­îc thõa nhËn lµ nhiÒu hay lµ con sè thÝch hîp? Theo chóng t«i, sù “t¸i cÊu h×nh t«n gi¸o” ®· cho thÊy, viÖc lùa chän m« h×nh ®a nguyªn vÒ t«n gi¸o khiÕn Nhµ n­íc râ rµng ph¶i chÊp nhËn sè n nãi trªn. VÊn ®Ò lµ ë chç quyÒn h¹n ph¸p lÝ, sù *. GS. TS., §¹i häc Quèc gia Hµ Néi. 1. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, sau h¬n mét tr¨m n¨m x©y dùng m« h×nh nµy, ng­êi Ch©u ¢u ®· “tæng kÕt” 4 m« h×nh kh¶ thi (modÌle possible) cña nhµ n­íc thÕ tôc, cho ®Õn nay lµ: 1. M« h×nh quèc gi¸o (ethno-religion) cho nh÷ng n­íc nh­ B¾c ¢u víi Tin Lµnh gi¸o; Italia, T©y Ban Nha, Bå §µo Nha víi C«ng gi¸o; Hy L¹p víi ChÝnh Thèng gi¸o. Víi nh÷ng n­íc nµy, Nhµ n­íc c«ng nhËn, dùa vµo mét t«n gi¸o chñ l­u nh­ng vÉn t«n träng c¸c t«n gi¸o cßn l¹i. 2.