Một số biểu hiện của văn hóa Phật giáo ảnh hưởng đến văn hóa Việt Nam ( thời kì Lý - Trần)

Bài viết Một số biểu hiện của văn hóa Phật giáo ảnh hưởng đến văn hóa Việt Nam ( thời kì Lý - Trần) trình bày nội dung về: Ảnh hưởng đến tư tưởng chính trị - Xã hội; Ảnh hưởng đến phong tục tập quán và lối sống,. bài viết. | Nghiªn cøu T«n gi¸o. Sè 7 - 2012 18 T«n gi¸o vµ D©n téc MéT Sè BIÓU HIÖN CñA V¡N HãA PHËT GI¸O ¶NH H¦ëNG §ÕN V¡N HãA VIÖT NAM (THêI K× Lý - TRÇN) PHAN NHËT HU¢N(*) P hËt gi¸o ra ®êi ë Ên §é vµo B­íc sang thÕ kØ XI, víi sù x¸c lËp C«ng v­¬ng triÒu Lý, d­íi ¶nh h­ëng cña PhËt nh÷ng n¨m ®Çu C«ng nguyªn. Tr¶i qua triÓn m¹nh vµ cã vÞ trÝ quan träng hµng kho¶ng thÕ kØ VI tr­íc nguyªn vµ du nhËp vµo ViÖt Nam tõ h¬n n¨m lÞch sö, mét chiÒu dµi lÞch sö kh¸ ®ñ, ®¹o PhËt dï lµ truyÒn tõ Ên §é hay Trung Hoa ®Òu ®­îc b¶n ®Þa hãa, ViÖt Nam hãa ®Ó nh÷ng gi¸ trÞ tinh hoa cña PhËt gi¸o biÕn thµnh së h÷u thùc sù cña d©n téc ViÖt Nam. Nh÷ng biÓu hiÖn cña v¨n hãa PhËt gi¸o trong v¨n hãa d©n téc, hay nãi c¸ch kh¸c lµ sù ¶nh h­ëng cña v¨n hãa PhËt gi¸o ®èi víi v¨n hãa d©n téc, ®Æc biÖt lµ thêi Lý - TrÇn, lµ hÕt søc ®a d¹ng vµ phong phó trªn nhiÒu lÜnh vùc nh­: v¨n häc nghÖ thuËt, kiÕn tróc ®iªu kh¾c, t­ t­ëng chÝnh trÞ, phong tôc, tËp qu¸n, lèi sèng, Trong bµi viÕt nµy, t«i chØ ®Ò cËp ®Õn ¶nh h­ëng cña v¨n hãa PhËt gi¸o ®èi víi v¨n hãa ViÖt Nam trªn lÜnh vùc t­ t­ëng chÝnh trÞ - x· héi vµ lÜnh vùc phong tôc, tËp qu¸n, lèi sèng. 1. ¶nh h­ëng ®Õn t­ t­ëng chÝnh trÞ - x· héi gi¸o, t­ t­ëng chÝnh trÞ - x· héi ph¸t ®Çu trong sinh ho¹t t­ t­ëng cña n­íc ta ®­¬ng thêi. §iÒu ®ã ph¶n ¸nh tr×nh ®é nhËn thøc chøa ®ùng hµo khÝ d©n téc cña c¶ n­íc vÒ nh÷ng vÊn ®Ò chÝnh trÞ nãng hæi vµ cÊp b¸ch xoay quanh nhu cÇu cñng cè trËt tù x· héi vµ b¶o vÖ lîi Ých cña giai cÊp phong kiÕn ViÖt Nam. Nh÷ng gi¸ trÞ v¨n hãa PhËt gi¸o nh­ “tõ bi, hØ x¶”, “v« th­êng, v« ng·”, “nh©n qu¶, nghiÖp b¸o”., ®· t¸c ®éng kh«ng nhá ®Õn nh÷ng khuynh h­íng t­ t­ëng chÝnh trÞ - x· héi ë n­íc ta. T­ t­ëng chÝnh trÞ - x· héi §¹i ViÖt lóc nµy mang tÝnh chÊt chiÕn ®Êu vµ chøa ®ùng chñ nghÜa yªu n­íc, chñ nghÜa anh hïng cña mét d©n téc ®ang cè g¾ng v­ît bËc trong cuéc ®ä søc víi giÆc ngo¹i x©m(1). Tõ thÕ kØ XI ®Õn thÕ kØ XIV víi sù ¶nh h­ëng qua l¹i cña t­ t­ëng Tam gi¸o *. .