Bàn thêm về khái niệm mê tín dị đoan

Bài viết Bàn thêm về khái niệm mê tín dị đoan trình bày các vấn đề: Nghiên cứu khái niệm "mê tín, dị đoan" trên cả 2 phương diện học thuật và ứng xử trong đời sống; Định nghĩa khái niệm "mê tín, dị đoan"; Đặc điểm, bản chất của "mê tín, dị đoan"; Hình thức biểu hiện của "mê tín, dị đoan"; Quan điểm và thái độ ứng xử đối với "mê tín dị đoan",. . | Nghiªn cøu T«n gi¸o. Sè 11 - 2012 12 BµN TH£M VÒ KH¸I NIÖM M£ TÝN, DÞ §OAN Chu V¨n TuÊn(*) rong thêi gian gÇn ®©y, nhiÒu nhµ ho¹t ®éng tÝn ng­ìng, t«n gi¸o vµ hËu nh­ c¸c nhµ qu¶n lÝ, nhÊt lµ c¸c nhµ rÊt nhiÒu ®Òn, chïa, miÕu m¹o, c¸c c¬ së T nghiªn cøu, nhiÒu häc gi¶, còng qu¶n lÝ trªn lÜnh vùc v¨n hãa, ®ang ®Æt ra vÊn ®Ò lµ cÇn ®i s©u nghiªn cøu kh¸i niÖm “mª tÝn, dÞ ®oan” trªn c¶ hai ph­¬ng diÖn: häc thuËt vµ øng xö trong ®êi sèng. Tr­íc hÕt, trªn ph­¬ng diÖn häc thuËt, viÖc lµm râ kh¸i niÖm “mª tÝn, dÞ ®oan”, chØ ra néi dung, b¶n chÊt, ®Õn c¸c biÓu hiÖn. lµ mét viÖc lµm cÇn thiÕt, khi mµ tõ tr­íc ®Õn nay vÉn ch­a cã mét c«ng tr×nh nghiªn cøu nµo lÝ gi¶i mét qu¶ cña thêi k× ®ã, cña nhËn thøc ®ã lµ thê tù kh¸c ®· bÞ ph¸ hñy. VÒ phÝa c¸c chñ thÓ thùc hµnh tÝn ng­ìng, t«n gi¸o vµ quÇn chóng nh©n d©n cã nhu cÇu sinh ho¹t tÝn ng­ìng, t«n gi¸o th× ®Òu mong muèn ho¹t ®éng, sinh ho¹t tÝn ng­ìng, t«n gi¸o cña m×nh ®­îc thõa nhËn, kh«ng bÞ cÊm, vµ kh«ng ai muèn ho¹t ®éng tÝn ng­ìng, t«n gi¸o cña m×nh bÞ coi lµ “mª tÝn, dÞ ®oan”. Bªn c¹nh c¸c quan ®iÓm cho r»ng cÇn c¸ch tháa ®¸ng ®èi víi vÊn ®Ò nµy. C¸ch ®i s©u nghiªn cøu kh¸i niÖm “mª tÝn, dÞ ch­a thèng nhÊt, ngay c¶ trong giíi mét sè nhµ khoa häc cã ®Ò xuÊt r»ng, hiÓu vÒ vÊn ®Ò nµy vÉn cßn mét sè ®iÓm nghiªn cøu lÝ luËn. Ngoµi ra, nghiªn cøu lµm râ vÊn ®Ò “mª tÝn, dÞ ®oan” cßn lµ mét nhu cÇu cña x· héi. §ã kh«ng chØ lµ nhu cÇu cña nhµ qu¶n lÝ mµ cßn lµ nhu cÇu cña c¸c chñ thÓ thùc hµnh tÝn ng­ìng, t«n gi¸o, còng nh­ cña ®«ng ®¶o quÇn chóng nh©n d©n. Tõ gãc ®é cña nhµ qu¶n lÝ, nÕu kh«ng n¾m ®­îc néi hµm, b¶n chÊt cña kh¸i niÖm “mª tÝn, dÞ ®oan” th× ch¾c ch¾n trong c«ng t¸c qu¶n lÝ sÏ gÆp nhiÒu lóng tóng, bÊt cËp, vµ do ®ã sÏ g©y ra nh÷ng hËu qu¶ kh«n l­êng. Cã mét thêi k×, cø c¸i g× dÝnh ®Õn tÝn ng­ìng, t«n gi¸o ®Òu bÞ coi lµ mª tÝn, dÞ ®oan cÇn ph¶i bµi trõ, nhiÒu lÔ héi kh«ng ®­îc phÐp tæ chøc v× g¾n víi c¸c ®oan” nh­ võa tr×nh bµy ë trªn, l¹i cã kh«ng nªn dïng kh¸i niÖm “mª tÝn, .