Bài viết này dựa trên kết quả phân tích các mẫu cá đã thu thập được trong 2 đợt nghiên cứu thực địa từ ngày 5-11/8/2011 (vào mùa mưa) và 20-28/3/2012 (vào mùa khô) tại vùng cửa sông Soài Rạp. Các mẫu cá được thu trực tiếp từ các thuyền đánh cá theo đủ loại nghề đang hoạt động trong vùng, đồng thời thu mẫu tại lưới đáy ở cửa sông, lưới đăng và các loại bẫy trên bãi triều. | TAPphần CHIloài SINH 2015, 141-150 Thành cá HOC ở vùng cửa 37(2): sông Soài Rạp DOI: DOI: THÀNH PHẦN LOÀI CÁ Ở VÙNG CỬA SÔNG SOÀI RẠP, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Nguyễn Xuân Huấn*, Nguyễn Thành Nam, Nguyễn Như Thành Trường Đại học Khoa học tự nhiên, ĐHQG Hà Nội, *huannx@ TÓM TẮT: Soài Rạp là cửa của sông Đồng Nai, một trong số các con sông lớn nhất ở Việt Nam. Mặc dù nguồn lợi cá ở vùng cửa sông này có vai trò rất quan trọng đối với dân địa phương nhưng còn ít được quan tâm nghiên cứu và cho đến nay, chưa có công bố nào về thành phần loài cá ở vùng cửa sông Soài Rạp. Dựa trên các mẫu cá được thu thập trong 2 chuyến khảo sát thực địa tại vùng cửa sông Soài Rạp từ 5-11/8/2011 (vào mùa mưa) và 20-28/3/2012 (vào mùa khô), đã xác định được 131 loài thuộc 102 giống, 58 họ trong 15 bộ cá. Trong số các loài cá ở đây, bộ cá Vược Perciformes đa dạng nhất, với 74 loài (chiếm 56,49% tổng số loài) trong 32 họ (55,17% tổng số họ). Trong khu hệ cá ở vùng cửa sông Soài Rạp, cá đáy và cá gần đáy chiếm tỷ lệ cao hơn hẳn so với cá nổi, với tỷ lệ tương ứng là 63,36%, 20,61% và 16,03%, trong khi đó, số loài cá cửa sông tương đương với số loài cá biển (66 loài so với 65 loài). Tại đây cũng đã phát hiện được 3 loài có tên trong Sách Đỏ Việt Nam 2007 và cùng ở mức Sẽ nguy cấp (VU), đó là Konosirus punctatus, Nematalosa nasus and Tenualosa toli. Từ khóa: Khu hệ cá, sông Soài Rạp, sông Đồng Nai, thành phần loài cá, vùng cửa sông. MỞ ĐẦU Cửa sông Soài Rạp là cửa sông lớn ở Việt Nam, nằm giữa huyện Cần Giờ, thành phố Hồ Chí Minh và huyện Gò Công Đông, tỉnh Tiền Giang. Tuy nhiên, cửa của sông Đồng Nai đổ ra Biển Đông, có ranh giới chạy dọc theo địa bàn thành phố Hồ Chí Minh dài hơn, vì vậy, cửa sông Soài Rạp thường được gắn với địa danh thành phố Hồ Chí Minh. Vùng cửa sông Soài Rạp được coi là có tính đa dạng sinh học cao và nguồn lợi sinh vật phong phú, đặc biệt là các loài cá. Do đó, nguồn lợi cá ở vùng cửa sông này có vai trò .