Trong bài viết này, chúng tôi tiến hành phân tích một số đặc điểm về cấu trúc của HIV-1PrHis, làm cơ sở cho các nghiên cứu sử dụng protease sàng lọc chất ức chế từ dược liệu Việt Nam ứng dụng trong điều trị bệnh nhân HIV/AIDS. | SINH 2015, 34(4): Một số đặc TAP điểm CHI cấu trúc củaHOC protease HIV-1 tái520-527 tổ hợp DOI: MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CẤU TRÚC CỦA PROTEASE HIV-1 TÁI TỔ HỢP Nguyễn Thị Hồng Loan1,2, Nguyễn Văn Sáng2, Trịnh Hồng Thái1,2, Phan Tuấn Nghĩa1,2, Bùi Phương Thuận1,2* 1 Phòng Thí nghiệm trọng điểm Công nghệ Enzym và Protein, Trường Đại học Khoa học tự nhiên, ĐHQG Hà Nội, *thuanbp@ 2 Khoa Sinh học, Trường Đại học Khoa học tự nhiên, ĐHQG Hà Nội TÓM TẮT: Protease tái tổ hợp của HIV-1 (HIV-1PrHis) được tạo ra dưới dạng protein dung hợp chứa 114 gốc axit amin, bao gồm chuỗi peptide của protease HIV-1 (99 gốc axit amin), trình tự nhận biết của protease virus Etch thuốc lá (TEV, 7 gốc axit amin) và 6 gốc histidine, có khối lượng phân tử gần 12,8 kDa. Các kết quả phân tích cấu trúc bậc một bằng khối phổ MS/MS đã khẳng định trình tự axit amin của protease hoàn toàn (100%) tương đồng với trình tự axit amin như tính toán lý thuyết. Cấu trúc bậc hai của protease HIV-1 có dạng gấp nếp β (β sheet) rõ rệt với đỉnh phổ âm tại bước sóng 205 nm và cường độ gần -8 mdeg bằng phương pháp phổ CD (circular Dichroism). Bằng việc sử dụng phần mềm SWISS-MODEL và các cấu trúc protease HIV-1 đã công bố, cấu trúc 3D của HIV-1PrHis đã được dự đoán với các chỉ số tin cậy như TM-score 0,9982; chỉ số Z-core này tối ưu so với Z-core của các cấu trúc protein thu được từ phương pháp NMR và X-ray; hầu hết các góc Phi và Psi đều nằm trong vùng tối ưu. Theo đó, HIV-1PrHis là một homodimer với dạng chủ yếu là phiến gấp nếp β. Kết quả nghiên cứu là cơ sở để sử dụng HIV1PrHis trong việc sàng lọc các chất ức chế của enzyme. Từ khóa: cấu trúc protease, cấu trúc 3D, HIV-1, protease HIV-1, ức chế protease. MỞ ĐẦU HIV-1 là virus gây hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải AIDS ở người. Protease của HIV-1 là một trong các enzyme có vai trò thiết yếu trong sự hình thành thể virus và vì vậy được xem là một trong những đích chính để phát triển các thuốc ức chế protease (PI), chống .
