Bài viết này bước đầu công bố về thành phần hóa học tinh dầu loài A. guillauminii phân bố ở Vườn quốc gia (VQG) Pù Mát, Nghệ An. Tinh dầu có màu vàng, nhẹ hơn nước, được phân tích bằng phương pháp sắc ký khí (GC) và sắc ký khí khối phổ (GC/MS). Trong tinh dầu chủ yếu là các hợp chất monoterpen, chiếm trên 55%, các hợp chất khác chiếm tỷ lệ thấp hơn. | TAPhóa CHI SINH 2016, 70-74 Thành phần học tinhHOC dầu của loài38(1): quýt rừng DOI: THÀNH PHẦN HÓA HỌC TINH DẦU CỦA LOÀI QUÝT RỪNG (Atalantia guillauminii Swingle) (Rutaceae) Ở VƯỜN QUỐC GIA PÙ MÁT, NGHỆ AN Nguyễn Viết Hùng1, Trần Huy Thái2, Nguyễn Anh Dũng1, Đỗ Ngọc Đài3 1 2 Khoa Sinh học, Trường Đại học Vinh Viện sinh thái và Tài nguyên sinh vật, Viện Hàn lâm KH & CN Việt Nam, *thaiiebr@ 3 Khoa Nông Lâm Ngư, Trường Đại học Kinh tế Nghệ An TÓM TẮT: Nghiên cứu lần đầu tiên xác định thành phần hóa học của tinh dầu loài Quýt rừng (Atalantia guillauminii Swingle), mẫu lá, cành và quả được thu ở Vườn quốc gia (VQG) Pù Mát vào tháng 4 năm 2014. Hàm lượng tinh dầu từ lá, cành và quả đạt tương ứng 0,3%; 0,2% và 0,5% . Tinh dầu có màu vàng, nhẹ hơn nước, được phân tích bằng phương pháp sắc ký khí (GC) và sắc ký khí khối phổ (GC/MS). Trong tinh dầu chủ yếu là các hợp chất monoterpen, chiếm trên 55%, các hợp chất khác chiếm tỷ lệ thấp hơn. Có 47 hợp chất được xác định từ lá, chiếm 96,4% tổng lượng tinh dầu. Thành phần chính của tinh dầu là β-phellandren (33,4%), α-phellandren (10,6%) và o-cymen (5,8%). Ở cành đã xác định được 43 hợp chất, chiếm 96,7% tổng lượng tinh dầu, trong đó limonen (24,5%), sabinen (14,6%), bicyclogermacren (7,6%), bis (2-ethylhexyl) phthalat (7,6%) và β-caryophyllen (6,6%) là các hợp chất chính. Từ tinh dầu quả đã xác định được 34 hợp chất, chiếm 91,7% tổng lượng tinh dầu, trong đó các hợp chất chính là sabinen (36,4%), β-phellandren (19,5%), α-phellandren (8,0%). Các hợp chất đặc trưng cho 3 mẫu tinh dầu là sabinen (3,5; 14,6; 36,4%), α-phellandren (10,6; 5,0; 8,0%) và β-phellandren (33,4; 24,5 và 19,5%). Từ khóa: Atalantia guillauminii, α-phellandren, β-phellandren, quýt rừng, Sabinen, tinh dầu, Vườn quốc gia, Pù Mát. MỞ ĐẦU Chi Quýt rừng (Atalantia) có khoảng 60 loài phân bố ở các nước nhiệt đới, cận nhiệt đới, chủ yếu ở Đông Nam Á [8]. Ở Việt Nam có 8 loài, phân bố khắp cả nước, ở rừng thứ sinh, .
