Trong bài báo này, chúng tôi công bố nghiên cứu về sàng lọc các chủng B. subtilis sinh pectate lyase phân lập từ Việt Nam từ các bộ sưu tập chủng giống trong nước, kết quả nhân dòng và giải trình tự các gen này, đồng thời so sánh trình tự amino acid của chúng với các gen cùng loại đã biết trên ngân hàng gen để góp phần hiểu biết thêm về tính đa dạng của enzyme này. | TẠP CHÍ SINH HỌC, 2012, 34(4): 485-492 SÀNG LỌC VÀ NHÂN DÒNG GEN MÃ HÓA PECTATE LYASE TỪ Bacillus subtilis CÓ NGUỒN GỐC VIỆT NAM Đỗ Thị Thu Hằng, Võ Hoài Bắc*, Lê Văn Trường Viện Công nghệ sinh học, *vh_bac@ TÓM TẮT: Pectate lyase (PL) là enzyme quan trọng trong bệnh thực vật do vi sinh vật tiết ra. PL phân hủy polygalacturonate của thành tế bào thực vật tạo ra các oligogalacturonate. Trong bài báo này chúng tôi công bố kết quả sàng lọc được 9 chủng Bacillus subtilis nguồn gốc Việt Nam có khả năng sản xuất pectate lyase cao. pH tối ưu phản ứng phân hủy popygalacturonate của các enzyme này từ 8,5-10. Gen mã hóa pectate lyase (pel) của bốn chủng B. subtilis khác nhau đã được cloning trong E. coli và giải trình tự gen. Pectate lyase của 4 chủng vi khuẩn này có 420 amino acid (aa). Trình tự amino acid suy diễn của các enzyme này có độ tương đồng từ 98,8-99,8% so với trình tự amino acid của pectate lyase từ chủng B. subtilis 168. Có 10 vị trí amino acid bị thay đổi trong trình tự aa của 4 pectate lyase khi so sánh giữa chúng với nhau. Trình tự aa của PL từ các chủng phân lập từ thực vật bảo thủ hơn các chủng phân lập từ đất khi so sánh chúng với PL của B. subtilis 168. Từ khóa: Bacillus subtilis, endopolygalacturonate lyase, nhân dòng gen, pectate lyase, pectin acid. MỞ ĐẦU Pectate lyase (PL) hay endopolygalacturonate lyase (EC ) là enzyme quan trọng trong bệnh thực vật do vi sinh vật gây ra [2]. Enzyme này phân cắt ngẫu nhiên liên kết α-1,4 glycosidic của polygalacturonate trong thành tế bào thực vật thông qua phản ứng ß-elimination tạo ra các oligogalacturonate có liên kết đôi giữa C4 và C5 ở đầu đường không khử [2]. PL thường thấy trong các vi sinh vật gây bệnh thực vật như vi khuẩn E. chrisanthemi [9], E. carotovo [10], B. subtilis [14], nấm mốc [8]. Gần đây, PL cũng đã được tìm thấy trong vi khuẩn ưa lạnh P. haloplanktis phân lập từ biển Nam cực [20]. Pectate lyase xúc tác phản ứng phân cắt cơ chất pectin và pectin acid (polygalacturonate) ở pH .
