Trong bài báo này, chúng tôi trình bày kết quả nghiên cứu quy trình chuyển gen vào cây Xoan ta đạt hiệu suất cao, đặc biệt quy trình có độ lặp lại cao, ổn định nên có thể áp dụng để chuyển thành công các gen đích vào cây Xoan ta. | TẠP CHÍ SINH HỌC, 2013, 35(2): 227-233 QUY TRÌNH CHUYỂN GEN VÀO CÂY XOAN TA (MELIA AZEDARACH L.) BẰNG AGROBACTERIUM ĐẠT HIỆU SUẤT CAO Bùi Văn Thắng1,2, Đỗ Xuân Đồng2, Lê Văn Sơn2, Chu Hoàng Hà2* 1 2 Viện Công nghệ sinh học Lâm nghiệp, Trường Đại học Lâm nghiệp Viện Công nghệ sinh học, Viện Hàn lâm KH & CN Việt Nam, *chuhoangha@ TÓM TẮT: Quy trình chuyển gen vào cây Xoan ta (Melia azedazach L.) đạt hiệu suất cao thông qua vi khuẩn Agrobacterium tumefaciens đã được nghiên cứu hoàn chỉnh. Đoạn thân mầm của cây hạt gieo 12 ngày tuổi, tiền nuôi cấy 2 ngày trên môi trường cảm ứng MS bổ sung 1,0 mg/l BAP và 0,2 mg/l NAA làm thể nhận gen. Thể nhận gen đồng nuôi cấy với vi khuẩn Agrobacterium tumefaciens chủng EHA101 mang vector nhị thể pBI121 chứa gen gus và nptII trong 48 giờ và cấy chuyển sang môi trường tái sinh chọn lọc MS bổ sung 0,5 mg/l BAP, 0,1 mg/l kinetin, 150 mg/l kanamycin và 300 mg/l cefotaxime. Các chồi sống sót sau 2 lần cấy trên môi trường tái sinh chọn lọc được cấy chuyển sang môi trường ra rễ MS bổ sung 0,3 mg/l IBA và 50 mg/l kanamycin. Chồi, cây chuyển gen được khẳng định bằng phương pháp nhuộm X-gluc và PCR. Trên đây là quy trình chuyển gen vào Xoan ta đạt hiệu suất chuyển gen cao (18,15%), quy trình có độ lặp lại cao, ổn định nên có thể ứng dụng chuyển thành công các gen đích vào cây Xoan ta để cải thiện giống. Từ khóa: Agrobacterium, Melia azadarach L., cây Xoan ta, chuyển gen, tái sinh. MỞ ĐẦU Cây Xoan ta (Melia azedazach L.) phân bố chủ yếu ở Việt Nam, Lào và Trung Quốc. Ở Việt nam, cây này được trồng thành rừng hoặc phân tán ở hầu hết các tỉnh từ Bắc đến Nam. Đây là loài cây gỗ lớn, nhiều tác dụng: gỗ nhẹ, có vân thớ đẹp, khá bền và khó bị mối mọt, nên được dùng trong xây dựng, trang trí nội thất và điêu khắc, lá làm phân xanh, hạt ép lấy dầu. Loài cây này cũng có chất theraupic và một số hợp chất limonoids [5, 6]. Vì vậy, cây Xoan ta được đánh giá là một trong những cây trồng quan trọng trong chiến lược phát triển lâm nghiệp ở .