Trong bài viết này, chúng tôi trình bày kết quả tối ưu hóa ba yếu tố glucose, cao nấm men, trong môi trường lên men tạo khí hydro sinh học từ chủng vi khuẩn kị khí Thermoanaerobacterium aciditolerans Trau Dat bằng phương pháp quy hoạch hóa thực nghiệm đáp ứng bề mặt (Response Surface ethodology-RSM) và kết quả phân tích thành phần khí khi lên men ở thể tích 600 ml dịch nuôi cấy trong điều kiện tối ưu tìm được. | TẠP CHÍ SINH HỌC 2013, 35(4): 469-476 TỐI ƯU HÓA THÀNH PHẦN MÔI TRƯỜNG TẠO KHÍ HYDRO SINH HỌC CỦA CHỦNG VI KHUẨN KỊ KHÍ Thermoanaerobacterium aciditolerans Trau Dat PHÂN LẬP TẠI VIỆT NAM BẰNG PHƯƠNG PHÁP ĐÁP ỨNG BỀ MẶT (RSM) Nguyễn Thị Yên1, Lại Thúy Hiền1, Nguyễn Thị Thu Huyền1,2* 1 Viện Công nghệ sinh học, Viện Hàn lâm KH & CN Việt Nam, *huyen308@ 2 Trường Đại học Nguyễn Tất Thành, thành phố Hồ Chí Minh TÓM TẮT: Thế kỷ 21 là kỷ nguyên của nguồn năng lượng tái tạo, trong ñó năng lượng hydro sinh học là lựa chọn sáng giá có thể thay thế nguồn nhiên liệu hóa thạch ñang ngày càng cạn kiệt. Hydro sinh học ñang ñược nhiều nước quan tâm, bởi nó có nhiều ưu ñiểm và ñược tạo ra bằng con ñường lên men vi sinh vật. Chủng vi khuẩn Trau DAt phân lập ở Việt Nam có khả năng tạo khí H2 sinh học trong ñiều kiện lên men kị khí. Thể tích khí cũng như thành phần khí tạo ra của chủng vi khuẩn này phụ thuộc nhiều vào các yếu tố dinh dưỡng và ñiều kiện môi trường nuôi cấy. Khi nghiên cứu ảnh hưởng của từng yếu tố dinh dưỡng trong môi trường nuôi cấy cho thấy glucose, cao nấm men, có tác ñộng mạnh ñến quá trình tạo khí H2 của chủng vi khuẩn Trau DAt. Sử dụng phương pháp qui hoạch hóa thực nghiệm bằng ñáp ứng bề mặt dựa trên kiểu tâm phức hợp với 3 biến là glucose, cao nấm men và , ñã xác ñịnh ñược sự tương tác giữa các yếu tố nêu trên cùng tác ñộng ñến thể tích khí hydro sinh học do chủng Trau DAt tạo ra. Phương pháp qui hoạch thực nghiệm cũng xác ñịnh ñược hàm lượng tối ưu của 3 yếu tố này cho quá trình tạo khí hydro là glucose 12 g/l; cao men 2,5 g/l; 400 mg/l. Thể tích khí thu ñược khi lên men chủng Trau DAt với các thông số tối ưu nói trên là 176,02 ml/150ml môi trường. Lên men theo mẻ với thể tích 600 ml môi trường trong ñiều kiện tối ưu thu ñược 420 ml khí hydro. Từ khóa: Hydrogen sinh học, RSM, vi khuẩn, Việt Nam. MỞ ĐẦU Hydro sinh học ñược coi như nguồn năng lượng thay thế trong tương lai do khi ñốt cháy sinh ra năng lượng lớn, không
