Bài báo này trình bày kết quả nghiên cứu tách chiết lipit tổng số và axít béo tự do từ sinh khối vi tảo biển dị dưỡng Schizochytrium mangrovei PQ6 phân lập tại Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang, Việt Nam để sản xuất dầu sinh học omega-3 và omega-6 giàu axít béo docosahexaenoic (C22:6 ω-3, DHA), eicosapentaenoic (C20:5ω-3, EPA) và docosapentaenoic (C22:5 ω-3/ω-6). | TẠP CHÍ SINH HỌC 2013, 35(4): 484-493 NGHIÊN CỨU QUÁ TRÌNH TÁCH CHIẾT LIPIT TỔNG SỐ VÀ AXÍT BÉO TỰ DO CHO SẢN XUẤT DẦU OMEGA-3 VÀ OMEGA-6 TỪ SINH KHỐI VI TẢO BIỂN DỊ DƯỠNG Schizochytrium mangrovei PQ6 Hoàng Thị Minh Hiền, Lưu Thị Tâm, Lê Thị Thơm, Nguyễn Cẩm Hà, Lương Hồng Hạnh, Hoàng Thị Lan Anh, Ngô Thị Hoài Thu, Đặng Diễm Hồng* Viện Công nghệ sinh học, Viện Hàn lâm KH & CN Việt Nam, *ddhong60vn@ TÓM TẮT: Bài báo này trình bày kết quả nghiên cứu tách chiết lipit tổng số và axít béo tự do từ sinh khối vi tảo biển dị dưỡng Schizochytrium mangrovei PQ6 phân lập tại Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang, Việt Nam ñể sản xuất dầu sinh học omega-3 và omega-6 giàu axít béo docosahexaenoic (C22:6 ω-3, DHA), eicosapentaenoic (C20:5ω-3, EPA) và docosapentaenoic (C22:5 ω-3/ω-6). Chủng PQ6 ñược nuôi cấy trong bình lên men 150 lít ñể cung cấp sinh khối cho quá trình tách chiết axít béo tự do. Mật ñộ tế bào, khối lượng khô và hàm lượng lipit tổng số ñạt lần lượt là 125,51 × 106 tế bào/ml, 30,31 g/l và 56% sinh khối khô sau 96 giờ lên men. Sinh khối tảo có hàm lượng DHA chiếm 32,98% so với tổng số axít béo. Dưới ñiều kiện tối ưu sử dụng dung môi n-hexane; nhiệt ñộ 70-75oC; khuấy trộn liên tục trong 4 giờ; nhiệt ñộ sấy sinh khối 80oC; ñộ ẩm sinh khối 0%, hàm lượng lipit tổng số tách chiết ñược tăng từ 56% lên trên 70% sinh khối khô. Điều kiện thuỷ phân dầu tảo thô ñể thu axít béo tự do bằng phương pháp hoá học với phản ứng xà phòng hóa có nồng ñộ NaOH là 1,8 N ñược pha trong cồn 70%; nhiệt ñộ phản ứng ở 70oC trong 3 giờ. Hàm lượng axít béo omega-3 và omega-6 chiếm ñến 60,937% so với tổng số axít béo có trong thành phần axít béo tự do, trong ñó, hàm lượng DHA và EPA ñạt 22,438% và 14,304% so với tổng số axít béo. Hỗn hợp axít béo tự do thu ñược trong nghiên cứu này là nguyên liệu tốt cho sản xuất dầu sinh học giàu axít béo omega-3 và omega-6 ñể làm thực phẩm chức năng cho người và ñộng vật nuôi. Từ khóa: Schizochytrium mangrovei PQ6, axít béo không bão hoà, dầu sinh học. MỞ .
