Văn hóa Islam Giáo ở Trung Đông

Văn hóa Islam Giáo ở Trung Đông trình bày: Cơ sở lí luận; Những đặc điểm của văn hóa Islam giáo (Ở Trung Đông); Những thuộc tính của văn hóa Islam giáo; Những giá trị văn hóa Islam giáo,. . | Nghiªn cøu T«n gi¸o. Sè 12 - 2012 57 V¡N HãA ISLAM GI¸O ë TRUNG §¤NG NguyÔn Thu H»ng(*) B µi viÕt nµy ®Ò cËp ®Õn v¨n hãa Islam gi¸o Trung §«ng ë ba chiÒu c¹nh: C¬ së lÝ luËn, ®Æc ®iÓm vµ thuéc tÝnh. 1. C¬ së lÝ luËn Nghiªn cøu vÒ v¨n hãa Islam gi¸o, dï lµ v¨n hãa Islam gi¸o nãi chung hay v¨n hãa Islam gi¸o ë Trung §«ng kh«ng thÓ Phong tôc tËp qu¸n, tÝn ng­ìng, niÒm tin t«n gi¸o, ®¹o ®øc t«n gi¸o còng lµ nh÷ng yÕu tè cÊu thµnh nªn lèi sèng cña mét céng ®ång ng­êi, ph©n biÖt nã víi lèi sèng cña nh÷ng téc ng­êi theo nh÷ng truyÒn thèng t«n gi¸o kh¸c. Theo c¸ch nh×n cña tr­êng ph¸i nh©n kh«ng b¾t ®Çu tõ viÖc nghiªn cøu mèi häc vÒ t«n gi¸o vµ v¨n hãa (xuÊt hiÖn ë hãa, ®Ó råi tõ ®ã soi räi vµo b×nh diÖn cô xem nh­ lµ c¸i khung nguyªn lÝ ®em ®Õn quan hÖ cña t«n gi¸o/thÇn häc víi v¨n thÓ lµ v¨n hãa t«n gi¸o. P. Tillich, nhµ nghiªn cøu thÇn häc t«n gi¸o hiÖn ®¹i theo tr­êng ph¸i chøc n¨ng ®· ®­a ra nhËn ®Þnh: “T«n gi¸o lµ mèi quan t©m cao nhÊt cña con ng­êi” vµ “t«n gi¸o lµ néi dung thiÕt yÕu cña v¨n hãa” . Còng víi suy nghÜ nh­ vËy, nhµ (1) sö häc vÜ ®¹i cña thÕ kØ XX, Toynbee, trong t¸c phÈm næi tiÕng Nghiªn cøu vÒ lÞch sö ®· chia c¸c nÒn v¨n minh cña loµi ng­êi theo nh÷ng tiªu chÝ lín, trong ®ã tiªu chÝ yÕu tè tÝn ng­ìng t«n gi¸o cã vÞ trÝ quyÕt ®Þnh phæ biÕn bËc nhÊt(2). NiÒm tin t«n gi¸o, c¶m xóc t«n gi¸o, ®¹o ®øc t«n gi¸o, mét khi ®­îc h×nh thµnh vµ n©ng cao, cã thÓ trë thµnh mét ®éng lùc rÊt m¹nh, thóc ®Èy con ng­êi biÓu lé lßng nhiÖt thµnh cña m×nh b»ng hµnh ®éng cô thÓ, ®­îc thÓ hiÖn trong c¸c c«ng tr×nh kiÕn tróc, héi häa, ©m nh¹c, th¬ v¨n, nghÖ thuËt tr¸c tuyÖt, nh÷ng di s¶n v¨n hãa kh«ng thua kÐm nh÷ng c«ng tr×nh v¨n hãa xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu phôc vô ®êi th­êng. Mü trong thÕ kØ XX) th× v¨n hãa ®­îc trËt tù vµ c¬ chÕ kiÓm so¸t c¸c hµnh vi x· héi mµ nÕu kh«ng cã nã th× con ng­êi sÏ kh«ng cã h×nh d¸ng. V¨n hãa “®­îc xem nh­ mét tæng thÓ ®· ®­îc héi nhËp vµ héi nhËp c¸i kh¸c”(3) . T«n gi¸o còng ®­îc xem nh­ c¸i chiÒu s©u cña v¨n .