Bài viết Tâm linh là một đối tượng nghiên cứu của khoa học và Triết học: Đưa ra quan niệm và ý nghĩa về duy vật tâm linh, như một giả thuyết nghiên cứu các hiện tượng tâm linh hiện nay, nghĩa là xét vấn đề theo hệ thống quan niệm chung,. . | Nghiên cứu Tôn giáo. Số 4 - 2015 22 HỒ BÁ THÂM * TÂM LINH LÀ MỘT ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU CỦA KHOA HỌC VÀ TRIẾT HỌC Tóm tắt: Trong bài này, tiếp theo bài trước (Tìm hiểu các định nghĩa khác nhau về tâm linh1), tác giả muốn làm rõ tâm linh là đối tượng nghiên cứu của cả khoa học và triết học. Qua đó đưa ra quan niệm và ý nghĩa về duy vật tâm linh (chủ nghĩa duy vật tâm linh) như một giả thuyết nghiên cứu các hiện tượng tâm linh hiện nay, nghĩa là xét vấn đề theo một hệ thống quan niệm chung, nhất quán có tính triết học. Từ khóa: Quan niệm, ý nghĩa, duy vật, tâm linh, triết học. 1. Vấn đề đặt ra Về mặt triết học, xét theo vấn đề cơ bản, chủ nghĩa duy vật không công nhận và bác bỏ linh hồn, thần thánh dựa trên khoa học, nhưng hầu hết các hiện tượng tâm linh (bí ẩn và thiêng hóa vẫn tồn tại khách quan đối với cả những người theo chủ nghĩa duy vật) và hiện tượng bí ẩn trong vũ trụ, trong não người vẫn còn đó. Giải mã được bí ẩn này thì bí ẩn khác xuất hiện. Khoa học và triết học duy vật biện chứng nhân văn tiếp tục nghiên cứu, khám phá các hiện tượng còn bí ẩn và cả thực tại tâm linh của những cộng đồng người, không chỉ để bác bỏ linh hồn, thần thánh, tư tưởng duy linh (vạn vật có linh hồn, hay có ý thức như con người) mà còn xây dựng hệ quan niệm, quan điểm đúng đắn, chung nhất ứng xử với các hiện tượng tâm linh (theo nghĩa thiêng hóa) thể hiện tầm cao trí tuệ và văn hóa văn minh của loài người của từng dân tộc Khía cạnh thứ hai này, theo tôi, còn quan trọng hơn. Chủ nghĩa duy vật hay khoa học bác bỏ linh hồn thần thánh nhưng không bác bỏ tâm linh, không những tâm linh vừa có mặt thiêng hóa, tôn thờ, ứng xử cụ thể như tôn giáo vừa có mặt (sức mạnh bí ẩn, siêu việt) là gốc của vấn đề vốn không phải gắn liền hoàn toàn với tôn giáo. Đồng * Tiến sĩ, Thành phố Hồ Chí Minh. Hồ Bá Thâm. Tâm linh là một đối tượng 23 thời, chúng ta còn thấy hiện tượng tâm linh, thiêng hóa, tôn giáo còn là một thực tại cần nghiên cứu. Đúng là, người nghiên cứu, dù có tin hay không tin .