Bài viết Một số quy định đối với phật giáo qua chính sử dưới thời Lê Sơ trình bày: Hoạt động điều chỉnh thông qua luật lệnh, hoạt động xây dựng quốc tự, hoạt động thực hành nghi lễ Phật giáo, kết luận, . | Nghiên cứu Tôn giáo. Số 4 - 2015 34 PHẠM THỊ CHUYỀN * MỘT SỐ QUY ĐỊNH ĐỐI VỚI PHẬT GIÁO QUA CHÍNH SỬ DƯỚI THỜI LÊ SƠ Tóm tắt: Trong suốt triều dài lịch sử tư tưởng và lịch sử văn hóa Việt Nam, mô hình Nho - Phật - Đạo thịnh hành là một hằng số trong văn hóa Việt Nam. Sự khác nhau giữa giai đoạn Lý - Trần với Lê - Nguyễn chỉ là ở sự hoán đổi vị trí “chủ lưu” của một tôn giáo cụ thể nào đó đối với hệ thống chính trị. Thời Lê Sơ, bên cạnh những quy định hỗ trợ cho Khổng giáo phát triển, đã có những quy định thiết thực đối với Phật giáo. Hoạt động mang tính chủ đạo là điều chỉnh qua luật lệnh với những chuẩn mực và quy định về nhiều phương diện của Phật giáo, từ hình mẫu tu sĩ, in ấn kinh sách, xây dựng và giữ gìn cơ sở thờ tự, cho đến những hành vi thực hành nghi lễ. Đó không phải là những hoạt động mang tính hạn chế thuần túy mà đó là những hoạt động có tính điều chỉnh giúp cho Phật giáo có sự phát triển chuẩn chỉnh hơn. Từ khóa: Lê Sơ, Phật giáo, quy định. Nhiều nhà nghiên cứu Phật giáo Việt Nam cho rằng, thông tin về Phật giáo trong chính sử được ghi lại nhiều ở thời Lý - Trần, nhưng không được ghi lại nhiều ở thời Lê Sơ. Thời Lê Sơ, Phật giáo ít nhiều bị hệ tư tưởng chủ đạo - Khổng giáo chi phối. Nhìn vào những sự kiện, người ta cũng thấy có vẻ như những hoạt động mà các triều Lê Sơ hướng tới Phật giáo nhằm vào mục đích hạn chế Phật giáo tồn tại lệch lạc. Tuy nhiên, còn có thể thấy một mục đích khác đằng sau những hoạt động này. Ở đây, tôi không bàn đến quan điểm ưu ái hay hạn chế đối với Phật giáo của các triều Lê Sơ, mà tôi chỉ trình bày về bản chất của những điều chỉnh này và dự đoán về tác động của nó đối với xã hội. 1. Hoạt động điều chỉnh thông qua luật lệnh . Đối với tu sĩ Phật giáo - Sát hạch tu sĩ * Thạc sĩ, Viện Nghiên cứu Tôn giáo, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam. Phạm Thị Chuyền. Một số quy định đối với Phật giáo 35 Thời Lê Sơ được xem là thời thịnh hành khoa cử. Việc sát hạch/thi luôn được đặt ra đối với đa số những người có vị trí .
