Bài viết Biến đổi kinh tế - Xã hội ở vùng ven đô Hà Nội trong quá trình đô thị hóa trình bày: Chuyển đổi nghề nghiệp, cơ cấu nguồn thu nhập và mức sống; Biến đổi về nhà ở, cở sở hạ tầng môi trường, đời sồn văn hóa - xã hội,. . | X· héi häc sè 1 (89), 2005 56 BiÕn ®æi kinh tÕ - x· héi ë vïng ven ®« Hµ Néi trong qu¸ tr×nh ®« thÞ hãa ∗ NguyÔn H÷u Minh vµ ®ång nghiÖp Më ®Çu C¸c nhµ nghiªn cøu ph¸t triÓn ®« thÞ ®· ®−a ra mét sè ®Þnh nghÜa kh¸c nhau vÒ vïng ven ®«, song cã thÓ tãm t¾t c¸c ®iÓm chung nhÊt nh− sau: vÒ mÆt ®Þa lý vïng ven ®« ®−îc hiÓu lµ khu vùc cËn kÒ víi thµnh phè. Vïng ven ®« lµ n¬i võa cã c¸c ho¹t ®éng ®Æc tr−ng cho n«ng th«n võa cã c¸c ho¹t ®éng mang tÝnh chÊt ®« thÞ. Vïng ven ®« kh«ng tån t¹i ®éc lËp mµ n»m trong mét miÒn liªn th«ng n«ng th«n - ven ®« - ®« thÞ. C¸c mèi quan hÖ t−¬ng t¸c lÉn nhau cña c¸c bé phËn hîp thµnh hÖ thèng n«ng th«n - ven ®« - ®« thÞ ®−îc thÓ hiÖn ë chç n«ng th«n vµ ven ®« lµ n¬i cung cÊp th−êng xuyªn, l©u dµi l−¬ng thùc thùc phÈm, nguån nguyªn liÖu vµ nguån lao ®éng cho ®« thÞ, ng−îc l¹i ®« thÞ t¹o ra thÞ tr−êng ®Ó tiªu thô c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp, t¹o c¬ héi viÖc lµm vµ n¬i ë cho c¸c dßng di d©n tõ n«ng th«n ®Õn ®« thÞ, vµ cung cÊp c¸c s¶n phÈm phôc vô cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp (Iaquinta vµ Drescher 2002). Th«ng th−êng, ng−êi ta x¸c ®Þnh ranh giíi cña vïng ven ®« dùa vµo c¸c chÝnh s¸ch quy ho¹ch ®« thÞ vµ c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý hµnh chÝnh. Trong bµi viÕt nµy chóng t«i coi tÊt c¶ c¸c x·, thÞ trÊn cã phÇn l·nh thæ tiÕp gi¸p khu vùc néi thµnh Hµ Néi lµ vïng ven ®«. Qóa tr×nh ®« thÞ hãa t¹o ra nh÷ng biÕn ®æi m¹nh mÏ trong cuéc sèng c− d©n ë c¸c vïng n«ng th«n, tr−íc hÕt lµ c¸c vïng ven ®«. Cã thÓ coi khu vùc ven ®« lµ vïng ®Öm cho b−íc chuyÓn tõ n«ng th«n sang thµnh thÞ, n¬i ph¶n ¸nh râ nÐt nhÊt nh÷ng ¶nh h−ëng cña qu¸ tr×nh ®« thÞ hãa ®èi víi n«ng th«n. Nh÷ng biÕn ®æi cã thÓ kh¸c nhau ®èi víi c¸c nhãm x· héi, vµ diÔn ra trªn nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau cña ®êi sèng: sö dông ®Êt canh t¸c vµ ®Êt x©y dùng; kiÕn tróc nhµ cöa; qui m« vµ c¬ cÊu d©n sè; lao ®éng vµ viÖc lµm; m«i tr−êng; biÕn ®æi lèi sèng vµ phong tôc tËp qu¸n. Trong bµi viÕt nµy chóng t«i ph©n tÝch mét sè chuyÓn biÕn kinh tÕ-x· héi ë vïng ven ®« Hµ Néi trong qu¸ tr×nh ®« thÞ hãa thêi gian gÇn
