Bài viết Nhập môn lịch sử Xã hội học, phân biệt rõ ràng giữa tư tưởng xã hội với xã hội học. Lập trường này khiến người đọc lẫn lộn hai sự vật. Nhấn mạnh mối liên hệ giữa xã hội học với triết học,. . | 122 Th«ng tin x· héi häc X· héi häc sè 1 (89), 2005 §äc s¸ch NhËp m«n lÞch sö x· héi häc 1 LÞch sö mét ngµnh khoa häc x· héi nãi chung th−êng ®−îc viÕt theo mét trong ba c¸ch sau ®©y. C¸ch ®Çu tiªn vµ l©u ®êi nhÊt ®Ò cËp ®Õn b¶n th©n c¸c nhµ nghiªn cøu: Comte, Spencer, Marx, Simmel, Durkheim vµ Weber, . Thø hai, lÊy ®¬n vÞ ph©n tÝch lµ c¸c tr−êng ph¸i, chñ nghÜa mµ thuËt ng÷ quèc tÕ tiÕng Anh gäi lµ nh÷ng “ism”; vµ lÞch sö x· héi häc lµ lÞch sö cña c¸c häc thuyÕt: chñ nghÜa Marx, tr−êng ph¸i Chicago, . Vµ cuèi cïng, c¸ch thø ba kh«ng b¾t ®Çu tõ tªn tuæi hay häc thuyÕt mµ tõ c¸c ý t−ëng, kh¸i niÖm vèn lµ thµnh tè cña häc thuyÕt nh− céng ®ång, quyÒn uy, vÞ thÕ, c¸i thiªng, vµ tha hãa, . “NhËp m«n lÞch sö x· héi häc” cña Bïi Quang Dòng kh«ng thuéc c¸ch viÕt nµo kÓ trªn. NÐt kh¸c biÖt cña cuèn s¸ch lµ ë ®ã. Trong mét sè tr−êng hîp (c¸c ch−¬ng III, VI), t¸c gi¶ cÊu t¹o ch−¬ng theo tªn tuæi nh− Marx vµ Weber. Trong tr−êng hîp kh¸c (ch−¬ng II, V vµ VIII), s¸ch dùa trªn thùc chøng luËn, triÕt häc duy t©m míi vµ tr−êng ph¸i Frankfurt. Cßn ë c¸c tr−êng hîp kh¸c n÷a (ch−¬ng IV, VII), ®ã lµ sù cè g¾ng kÕt hîp tªn tuæi víi häc thuyÕt; kÕt qu¶ lµ chóng ta cã Durkheim vµ thùc chøng luËn, tr−êng ph¸i Chicago vµ Parsons. Lµm nh− vËy t¹o ra sù pha trén vÒ phong c¸ch viÕt sö x· héi häc. Gi¸ nh− t¸c gi¶ lý gi¶i v× sao m×nh chän nh− vËy th× ng−êi ®äc sÏ bít ®i phÇn th¾c m¾c. C¸i tèt tr−íc hÕt cña cuèn s¸ch lµ t¸c gi¶ ph©n biÖt râ rµng gi÷a t− t−ëng x· héi víi x· héi häc (tr. 8-9). LËp tr−êng nµy khiÕn ng−êi ®äc kh«ng thÓ lÉn lén hai sù vËt. §iÒu Êy ®óng vµ cÇn thiÕt. Trong khi t− t−ëng x· héi xuÊt hiÖn cïng lÞch sö nh©n lo¹i, th× x· héi häc - víi t− c¸ch mét khoa häc lý thuyÕt vµ thùc nghiÖm - chØ ®Þnh h×nh tõ cuèi thÕ kû XIX ë T©y ¢u. NghÜa lµ lÞch sö x· héi häc b¾t ®Çu tõ khi Êy, tr−íc tiªn ë nh÷ng n¬i mµ ®iÒu kiÖn kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi vµ khoa häc ®· chÝn muåi ®Ó n¶y sinh mét ngµnh khoa häc míi. Mét ®Æc ®iÓm næi bËt n÷a cña cuèn s¸ch lµ nhÊn m¹nh mèi liªn hÖ
