Để xác định các gen GmNAC thành viên tiềm năng cho việc tăng cường tính chịu hạn ở đậu tương, bài viết đã phân tích biểu hiện của ba gen GmNAC092, GmNAC083 và GmNAC057 bằng kỹ thuật Real-time RT-PCR để định lượng ở giống mô hình Williams 82 và giống Việt Nam lai tạo MTD777-2. Việc xác định rõ vai trò điều hòa của các gen họ GmNAC ở đậu tương sẽ có ý nghĩa trong ứng dụng tạo giống đậu tương chịu hạn bằng công nghệ gen. | TẠP CHÍ SINH HỌC 2014, 36(1se): 244-249 ĐÁNH GIÁ SỰ BIỂU HIỆN CỦA CÁC GEN MÃ HÓA NHÂN TỐ PHIÊN MÃ GmNAC092, GmNAC083 VÀ GmNAC057 TRONG ĐÁP ỨNG HẠN Ở HAI GIỐNG ĐẬU TƯƠNG Williams 82 VÀ Mtd777-2 Nguyễn Bình Anh Thư, Hoàng Thị Lan Xuân, Nguyễn Phương Thảo* Trường Đại học Quốc tế, ĐHQG tp. Hồ Chí Minh, *npthao@ TÓM TẮT: Đậu tương là một trong những giống cây trồng chịu hạn kém, vì vậy, năng suất của chúng bị ảnh hưởng đáng kể bởi các stress môi trường, đặc biệt là hạn hán. Trong hai giống đậu tương được chúng tôi nghiên cứu, MTD777-2 là giống chịu hạn tốt hơn giống đối chứng Williams 82 dựa trên việc đánh giá các đặc tính phát triển của thân và rễ dưới điều kiện xử lý bằng gây hạn nhân tạo và điều kiện thường. Kết quả kiểm tra Realtime RT-PCR định lượng cho các mẫu mô xử lý ở điều kiện hạn cho thấy, gen GmNAC092 ở giống MTD777-2 có sự biểu hiện vượt mức trong cả thân và rễ so với điều kiện thường. Trong khi đó, ở giống Williams 82 có biểu hiện gia tăng gen GmNAC092 ở mức thấp hơn đáng kể so với MTD777-2. Dựa trên kết quả này, có thể xem GmNAC092 là nhân tố điều hòa dương tính tiềm năng cho đáp ứng hạn ở đậu tương. Sự biểu hiện GmNAC057 trong các mô của MTD777-2 thấp hơn Williams 82 dưới cả hai điều kiện, tuy nhiên lại gia tăng dưới điều kiện hạn so với điều kiện thường, điều này cho thấy vai trò điều hòa âm tính của nhân tố này chưa thực sự rõ ràng. Trong khi đó, ở điều kiện hạn, sự biểu hiện của gen GmNAC083 giảm đáng kể trong mô rễ của giống MTD777-2, đồng thời có biểu hiện thấp ở MTD777-2 so với giống Williams 82. Do đó, chúng tôi cho rằng GmNAC083 có vai trò điều hòa âm tính ở mô rễ trong cơ chế đáp ứng hạn ở đậu tương. Các gen ứng viên tiềm năng trên có thể được sử dụng nhằm tăng cường tính chịu hạn ở đậu tương bằng công nghệ gen. Từ khóa: Đậu tương, gen chịu hạn, gen mã hóa. MỞ ĐẦU Đậu tương (Glycine max (L.) Merrill) là một trong những cây trồng có giá trị kinh tế hàng đầu trên thế giới. Đậu tương chứa hàm lượng lớn dầu thực vật, protein, các yếu .
