Bài viết nghiên cứu khảo sát khả năng sinh trưởng của cây sâm Việt Nam được nuôi cấy theo phương pháp quang tự dưỡng trao dổi khí tự nhiên trên các môi trường khoáng khác nhau nhằm mục tiêu tìm được điều kiện nuôi cấy thích hợp cho sự gia tăng sinh khối góp phần xây dựng quy trình sản xuất cây sâm in vitro có chất lượng tốt. | SINH 2015, 37(1): 96-102 Ảnh hưởng của thành TAP phần CHI khoáng lênHOC sinh trưởng của cây sâm DOI: ẢNH HƯỞNG CỦA THÀNH PHẦN KHOÁNG LÊN SINH TRƯỞNG CỦA CÂY SÂM VIỆT NAM (Panax vietnamensis Ha et Grushv.) NUÔI CẤY IN VITRO TRONG ĐIỀU KIỆN QUANG TỰ DƯỠNG Ngô Thị Ngọc Hương1, Đinh Văn Khiêm2, Nguyễn Thị Quỳnh1* 1 Viện Sinh học nhiệt ñới, Viện Hàn lâm KH & CN Việt Nam, *qtnguyen_vn@ 2 Viện Nghiên cứu khoa học Tây Nguyên, Viện Hàn lâm KH & CN Việt Nam TÓM TẮT: Panax vietnamensis Ha et Grushv. là một trong các loài cây dược liệu quý ở Việt Nam và ñược sử dụng trong y học cổ truyền ñể ñiều trị bệnh và tăng cường sức khỏe. Nhằm tìm ra môi trường nuôi cấy thích hợp ñể tạo nguồn cây giống in vitro có chất lượng cao phục vụ sản xuất, chồi sâm in vitro mang 1 lá, ñược sử dụng làm mẫu nuôi cấy theo phương pháp quang tự dưỡng trao ñổi khí tự nhiên. Môi trường nuôi cấy không bổ sung ñường sucrose, vitamin và các chất ñiều hòa sinh trưởng thực vật. Các mẫu ñược nuôi trong hộp Magenta (V=370 ml, nắp có 2 màng millipore) chứa 70 ml môi trường của một trong bốn loại khoáng khác nhau: MS nguyên, MS cải tiến, Enshi-Shoho hay Heller. Ở ngày thứ 90, cây sâm in vitro trên môi trường MS cải tiến (giảm một nửa hàm lượng NH4NO3 và KNO3) có khả năng quang hợp và tăng trưởng tốt hơn so với các cây nuôi trên môi trường sử dụng nguyên khoáng MS, hay khoáng Enshi-Soho hoặc Heller, và có gia tăng khối lượng tươi (261,3 mg/cây), gia tăng khối lượng khô (61,0 mg/cây), khối lượng khô thân rễ và rễ (51,2 mg/cây) và số rễ (7,6 rễ/cây) lớn nhất. Các cây sâm nuôi cấy quang tự dưỡng ở tất cả các công thức ñều biểu hiện sự hình thành và phát triển thân rễ theo thời gian nuôi cấy. Từ khóa: Hiệu suất quang hợp thuần, sâm Việt Nam, thân rễ, trao ñổi khí tự nhiên, vi nhân giống quang tự dưỡng. MỞ ĐẦU Hiện nay, việc sử dụng các loại thuốc có nguồn gốc thảo dược thiên nhiên ñang ngày càng phổ biến trên thế giới. Cây sâm Việt Nam (Panax vietnamensis Ha et Grushv.) là .