Trương Đăng Quế (1793 - 1865) là một vị quan đại thần dưới triều Nguyễn, đồng thời cũng là nhà văn, nhà thơ, nhà sử học lớn trong giai đoạn nửa đầu thế kỷ XIX. Tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa có nhiều nghiên cứu quan tâm tìm hiểu đến sự nghiệp trước tác của ông nói chung và khuynh hướng tư tưởng thi học của ông nói riêng. Bài viết này bước đầu đi vào tìm hiểu tư tưởng thi học của Trương Đăng Quế thông qua bài tựa “Học văn dư tập tự tự”. | TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 03 - 2016 ISSN 2354-1482 BƢỚC ĐẦU TÌM HIỂU KHUYNH HƢỚNG TƢ TƢỞNG THI HỌC CỦA TRƢƠNG ĐĂNG QUẾ QUA BÀI TỰA HỌC VĂN DƯ TẬP TỰ TỰ ThS. Hoàng Ngọc Cương1 TÓM TẮT Trương Đăng Quế (1793 - 1865) là một vị quan đại thần dưới triều Nguyễn, đồng thời cũng là nhà văn, nhà thơ, nhà sử học lớn trong giai đoạn nửa đầu thế kỷ XIX. Tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa có nhiều nghiên cứu quan tâm tìm hiểu đến sự nghiệp trước tác của ông nói chung và khuynh hướng tư tưởng thi học của ông nói riêng. Bài viết này bước đầu đi vào tìm hiểu tư tưởng thi học của Trương Đăng Quế thông qua bài tựa “Học văn dư tập tự tự”. Từ khóa: Nhà thơ, tư tưởng thi học, thi học 1. Mở đầu: Sơ lƣợc về tiểu sử và sự nghiệp trƣớc tác của Trƣơng Đăng Quế . Sơ lược tiểu sử Trương Đăng Quế Trương Đăng Quế (1793 - 1865), tự Diên Phương 延芳, hiệu Đoan Trai 端齋, biệt hiệu Quảng Khê Tẩu 廣溪叟, người làng Mỹ Khê, phủ Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi (nay là xã Tịnh Khê, huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi). Trương Đăng Quế thi đậu Hương tiến (Cử nhân) cuối đời vua Gia Long, ông cũng chính là bậc khoa giáp đầu tiên của tỉnh Quảng Ngãi. Trương Đăng Quế là bậc lương thần triều Nguyễn, làm quan trải ba đời vua Minh Mệnh, Thiệu Trị và Tự Đức. Ông là một con người suốt đời vì dân, vì nước, có nhiều đóng góp trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, nông nghiệp, văn hóa, giáo dục, sử học ở nước ta nửa đầu thế kỷ XIX. Trong suốt cuộc đời hơn 40 năm làm quan của mình, tuy giữ nhiều trọng trách quan trọng và giữ nhiều chức vụ lớn trong triều đình, nhưng Trương Đăng Quế là 1 một vị quan rất mực thanh liêm, cần kiệm và giản dị, khi về hưu trí (1863) nhà rất nghèo, sống những năm tháng cuối đời thanh bạch nơi quê cũ như thủa còn hàn vi. Khi ông mất, vua Tự Đức cho nghỉ triều ba ngày, truy tặng hàm Thái sư, được vua ban tên thụy là Văn Lương, và được cho tòng tự ở Thế miếu [1, ]. . Sự nghiệp trước tác Sáng tác của Trương Đăng Quế còn lại rất nhiều, tiêu biểu là các tập: Quảng Khê văn tập 廣溪文集 .
