Bài viết giới thiệu sơ lược đặc điểm các loại hồi chiếu trong tiếng Pháp và các chức năng văn bản của nó thông qua các ví dụ cụ thể và khảo sát phân tích hồi chỉ trong một văn bản báo chí. Bài viết nhấn mạnh khả năng ứng dụng kiến thức về hồi chiếu trong việc phát triển các kỹ năng giao tiếp ngôn ngữ. | ỨNG DỤNG PHÉP HỒI CHIẾU VÀO VIỆC PHÁT TRIỂN CÁC KỸ NĂNG GIAO TIẾP BẰNG TIẾNG PHÁP TRƯƠNG HOÀNG LÊ Phòng Khoa học, Công nghệ & HTQT, Trường Đại học Ngoại ngữ, Đại học Huế Email: mthle70@ Tóm tắt: Đồng quy chiếu (coréférence) là hành vi ngôn ngữ phổ biến và không thể thiếu trong quá trình xây dựng một văn bản có tính liên kết ở bất kỳ ngôn ngữ nào. Hồi chiếu (anaphore) là một phương thức đặc trưng của hành vi này. Bài viết giới thiệu sơ lược đặc điểm các loại hồi chiếu trong tiếng Pháp và các chức năng văn bản của nó thông qua các ví dụ cụ thể và khảo sát phân tích hồi chỉ trong một văn bản báo chí. Bài viết nhấn mạnh khả năng ứng dụng kiến thức về hồi chiếu trong việc phát triển các kỹ năng giao tiếp ngôn ngữ. Ngoài ra, phần cuối bài viết trình bày kết quả thăm dò nhận thức và nhu cầu học phép hồi chiếu của sinh viên Khoa tiếng Pháp của Trường Đại học Ngoại ngữ - Đại học Huế. Từ khóa: phép hồi chiếu, liên kết văn bản, phát triển chủ đề, kỹ năng giao tiếp ngôn ngữ 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Ngôn ngữ học văn bản hay phân tích diễn ngôn hiện nay tuy không còn mới trên thế giới và ở Việt Nam nhưng nó là một chuyên ngành ngôn ngữ học thu hút sự quan tâm của các nhà nghiên cứu - giảng viên ngôn ngữ nói chung, đặc biệt giảng viên ngoại ngữ. Văn bản/diễn ngôn là đối tượng nghiên cứu của ngôn ngữ học văn bản là chỉnh thể thống nhất về các mặt cấu trúc nội dung, hình thức ngôn ngữ, ngữ nghĩa và ngữ dụng. Về mặt nội dung, ngữ nghĩa, văn bản chịu sự giằng co (tension) giữa hai động lực trái chiều: động lực tiến (dynamique de progression) và động lực lùi (dynamique de retour). Động lực tiến giúp phát triển nội dung thông tin theo một mục đích nhất định. Động lực lùi giúp bảo đảm tính kế thừa, tính liên tục về nội dung thông tin giữa các phát ngôn/câu của văn bản. Liên kết văn bản (cohésion textuelle) là điều kiện, công cụ cho vận động lùi của văn bản. Vì vậy, người ta nhận thấy hiện tượng đồng quy chiếu (coréférence) nói chung và hồi chiếu (anaphore) nói riêng luôn xuất .
