Biểu thức giải tích công suất hấp thụ phi tuyến trong siêu mạng chấm lượng tử thế parabol (dao động điều hòa) khi chịu tác dụng của trường laser được xác định trong trường hợp phonon quang dọc bị giam giữ. | ĐỘ RỘNG PHỔ PHI TUYẾN TRONG SIÊU MẠNG CHẤM LƯỢNG TỬ THẾ PARABOL TRONG TRƯỜNG HỢP PHONON BỊ GIAM GIỮ NGUYỄN THỊ BÍCH VÂN - LÊ ĐÌNH Trường Đại học Sư phạm - Đại học Huế Tóm tắt: Biểu thức giải tích công suất hấp thụ phi tuyến trong siêu mạng chấm lượng tử thế parabol (dao động điều hòa) khi chịu tác dụng của trường laser được xác định trong trường hợp phonon quang dọc bị giam giữ. Thực hiện việc tính số và vẽ đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của công suất hấp thụ phi tuyến vào năng lượng photon, nhiệt độ và tần số giam giữ rồi sử dụng phương pháp Profile, chúng tôi thu được sự phụ thuộc của độ rộng vạch phổ của đỉnh cộng hưởng trong trường hợp phonon quang dọc bị giam giữ. So sánh kết quả thu được với trường hợp phonon khối, chúng tôi thấy rằng độ rộng phổ phi tuyến trong cả hai trường hợp đều tăng theo nhiệt độ và tần số giam giữ. Tuy nhiên khi phonon bị giam giữ thì độ rộng vạch phổ lớn hơn nhiều so với trường hợp phonon khối. Từ khóa: độ rộng phổ phi tuyến, siêu mạng chấm lượng tử thế parabol, phonon bị giam giữ 1. MỞ ĐẦU Việc nghiên cứu công suất hấp thụ, hiện tượng cộng hưởng electron - phonon dò tìm bằng quang học (ODEPR) và độ rộng vạch phổ trong bán dẫn thấp chiều do tương tác electron phonon dưới tác dụng của trường laser đã thu hút nhiều nhà vật lý trong và ngoài nước. Các công trình nghiên cứu đối với giếng lượng tử [1-5], dây lượng tử [6-8] và chấm lượng tử [9-13], siêu mạng chấm lượng tử [14, 15] cho thấy sự phụ thuộc của độ rộng phổ của đỉnh cộng hưởng vào nhiệt độ, độ rộng của giếng và tần số giam giữ. Tuy nhiên vẫn chưa có công trình nào nghiên cứu về độ rộng phổ phi tuyến do tương tác electron - phonon bị giam giữ trong siêu mạng chấm lượng tử. Bài báo này nghiên cứu hiện tượng ODEPR và độ rộng phổ của đỉnh cộng hưởng phi tuyến trong trường hợp phonon quang dọc bị giam giữ trong siêu mạng chấm lượng tử. Sau đó, so sánh kết quả thu được với kết quả trong trường hợp phonon khối để thấy được ảnh hưởng của sự giam giữ phonon lên độ rộng phổ trong siêu .
