Trong bài báo này chúng tôi nghiên cứu các trạng thái của tạp chất donor trong chấm lượng tử InAs/GaAs. Chúng tôi đã tìm được năng lượng và hàm sóng của donor và khảo sát sự phụ thuộc năng lượng của donor vào bán kính của chấm lượng tử. Chúng tôi thấy rằng năng lượng của donor tăng khi bán kính của chấm lượng tử giảm, đặc biệt khi bán kính chấm tiến đến không thì năng lượng của donor tăng rất nhanh. | TRẠNG THÁI CỦA TẠP CHẤT DONOR TRONG CHẤM LƯỢNG TỬ InAs/GaAs NGUYỄN NGỌC TUÂN NGUYỄN VĂN TOÀN - ĐINH NHƯ THẢO Trường Đại học Sư phạm, Đại học Huế Tóm tắt: Trong bài báo này chúng tôi nghiên cứu các trạng thái của tạp chất donor trong chấm lượng tử InAs/GaAs. Chúng tôi đã tìm được năng lượng và hàm sóng của donor và khảo sát sự phụ thuộc năng lượng của donor vào bán kính của chấm lượng tử. Chúng tôi thấy rằng năng lượng của donor tăng khi bán kính của chấm lượng tử giảm, đặc biệt khi bán kính chấm tiến đến không thì năng lượng của donor tăng rất nhanh. Bên cạnh đó chúng tôi cũng khảo sát trạng thái của điện tử trong chấm và tìm được năng lượng và hàm sóng tương ứng. Chúng tôi tìm thấy sự phụ thuộc tương tự của năng lượng donor và điện tử vào bán kính của chấm lượng tử. Tuy nhiên phổ năng lượng của điện tử chỉ nhận các giá trị dương trong khi phổ năng lượng của donor bao gồm cả các giá trị dương và giá trị âm. Từ khóa: trạng thái của donor, trạng thái của điện tử, chấm lượng tử hình cầu, InAs, GaAs. 1 GIỚI THIỆU Trong vài thập kỉ trở lại đây nhờ những tiến bộ trong kĩ thuật người ta đã và đang quan tâm đến những vật liệu bán dẫn có cấu trúc nano [1], [2]. Khi vật liệu đạt đến cấu trúc nano thì một loạt các hiện tượng vật lí mới xuất hiện gọi là hiệu ứng kích thước. Khi đó các quy luật lượng tử bắt đầu xuất hiện làm biến đổi tính chất điện tử của hệ, đặc biệt là các đặc trưng về phổ năng lượng trở nên gián đoạn dọc theo hướng toạ độ giới hạn và mở ra khả năng ứng dụng cho các linh kiện làm việc theo nguyên lí hoàn toàn mới. Chấm lượng tử là một trong những cấu trúc thấp chiều nhận được nhiều quan tâm nghiên cứu. Trong chấm lượng tử, hiệu ứng giam cầm lượng tử đóng vai trò đặc biệt quan trọng đối với cấu trúc phổ năng lượng của điện tử [3]. Bên cạnh đó sự pha tạp trong cấu trúc sẽ có ảnh hưởng không nhỏ đến tính chất của vật liệu. Vì vậy việc nghiên cứu trạng thái của Tạp chí Khoa học và Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm, Đại học Huế ISSN 1859-1612, Số 04(36)/2015: .
