Bài viết Thể loại Monogatari và Genji monogatari của Murasaki shikibu trình bày: Monogatari (vật ngữ) là một thể loại tự sự của Nhật Bản, ra đời vào khoảng thế kỉ VIII. Cùng với sự hình thành của thể loại monogatari, nhiều tác phẩm vật ngữ xuất sắc đã ra đời, trong đó có Genji monogatari của Murasaki Shikibu. Genji monogatari được nhiều học giả phương Tây đánh giá là “kiệt tác vĩ đại nhất của văn học Nhật Bản”, “một tác phẩm kinh điển của văn học nhân loại”,. . | THỂ LOẠI MONOGATARI VÀ GENJI MONOGATARI CỦA MURASAKI SHIKIBU NGUYỄN ANH DÂN Trường Đại học Sư phạm - Đại học Huế Tóm tắt: Monogatari (vật ngữ) là một thể loại tự sự của Nhật Bản, ra đời vào khoảng thế kỉ VIII. Cùng với sự hình thành của thể loại monogatari, nhiều tác phẩm vật ngữ xuất sắc đã ra đời, trong đó có Genji monogatari của Murasaki Shikibu. Genji monogatari được nhiều học giả phương Tây đánh giá là “kiệt tác vĩ đại nhất của văn học Nhật Bản”, “một tác phẩm kinh điển của văn học nhân loại” [5]. Murasaki Shikibu cũng đồng thời được vinh danh như người khai sinh ra cuốn tiểu thuyết tâm lý đầu tiên của nhân loại. Đây là một sự kiện hết sức phi thường, vì ngay từ thế kỉ XI, Murasaki đã sáng tạo ra Genji monogatari - một cuốn vật ngữ chứa đựng rất nhiều yếu tố nghệ thuật của tự sự hiện đại. THỂ LOẠI MONOGATARI Từ văn học Nara (thế kỉ VIII) đến văn học Heian (794-1185), văn học viết Nhật Bản đã có một bước phát triển mạnh mẽ. Văn tự Kana được sử dụng rộng rãi trong thời Heian thể hiện tính phát triển tự thân cao độ của văn hóa Nhật Bản. Trước đó, người Nhật mượn Hán tự để ghi âm tiếng Nhật (tiêu biểu là trong tập thơ Manyoshu - “Vạn diệp tập”, ra đời khoảng năm 759). Tương truyền, đại sư Kobo (774-835) chính là người đã giản lược hóa Hán tự, phát minh ra 50 kí hiệu mới để ghi âm tiếng Nhật. Phát kiến này đã thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng của nền văn học viết bằng chữ quốc ngữ của Nhật Bản. Kể từ đây, đội ngũ sáng tác văn học có thể biểu đạt hình tượng bằng văn tự Nhật một cách thuận tiện, thoải mái. Chính điều này tạo cơ sở cho một thể loại văn học mới xuất hiện: thể loại “vật ngữ” - monogatari. Monogatari là một danh từ kép được tạo thành từ mono (vật) nghĩa là “truyện” và gatari (ngữ) nghĩa là “kể”. Ngay từ khi mới xuất hiện, monogatari không phải là thuật ngữ riêng chỉ thể loại tiểu thuyết mà nó đơn thuần chỉ là hình thức kể chuyện. Điều này cũng có nghĩa là khi chấp bút Genji monogatari, tác giả của nó - Murasaki Shikibu - không ý thức được mình đang .
