Bài viết Nén hiệu đa Mode từ các trạng thái kết hợp và trạng thái kết hợp thêm Photon trình bày: Trạng thái kết hợp thêm photon biểu hiện các tính chất phi cổ điển như là nén biên độ trực giao và thống kê sub-Poisson [1]. Trong một môi trường phi tuyến, mối liên hệ giữa nén hiệu đa mode từ các photon đơn mode ở ngõ vào với nén thông thường của photon có tần số hiệu ở ngõ ra được thiết lập thông qua các phương trình chuyển động Heisenberg,. . | NÉN HIỆU ĐA MODE TỪ CÁC TRẠNG THÁI KẾT HỢP VÀ TRẠNG THÁI KẾT HỢP THÊM PHOTON VÕ TÌNH Trường Đại học Sư phạm - Đại học Huế NGUYỄN TRUNG DŨNG Trường THPT Nghèn, Hà Tĩnh Tóm tắt: Trạng thái kết hợp thêm photon biểu hiện các tính chất phi cổ điển như là nén biên độ trực giao và thống kê sub-Poisson [1]. Trong một môi trường phi tuyến, mối liên hệ giữa nén hiệu đa mode từ các photon đơn mode ở ngõ vào với nén thông thường của photon có tần số hiệu ở ngõ ra được thiết lập thông qua các phương trình chuyển động Heisenberg. Nén hiệu đa mode tổng quát với các trạng thái kết hợp và kết hợp thêm photon sẽ được trình bày trong bài báo này. 1 GIỚI THIỆU Sự nghiên cứu mạnh mẽ về laser từ năm 1960 đã cho ra đời một loạt các khái niệm cơ bản trong quang lượng tử như trạng thái kết hợp, trạng thái nén . Trạng thái phi cổ điển đầu tiên là trạng thái nén (squeezed state), được đưa ra lần đầu tiên bởi D. Stoler vào năm 1970. Tiếp theo là trạng thái kết hợp thêm photon (photon-added coherent state), trạng thái này biểu hiện rõ những đặc điểm phi cổ điển như nén biên độ trực giao và thống kê sub-Poisson [1]. Trạng thái nén bậc cao đa mode được khởi đầu bởi Hillery vào năm 1989 khi khảo sát hai trường hợp nén tổng và nén hiệu đơn giản nhất cho hai mode [4]. Sau đó Kumar và Gupta nâng trường hợp khảo sát lên ba mode [5]. Năm 2000 nén hiệu đa mode tổng quát đã được Nguyễn Bá Ân, Võ Tình khảo sát với các đơn mode kết hợp và đơn mode nén [2], [3]. Bài báo này trình bày khảo sát mở rộng công trình trên về nén hiệu đa mode tổng quát với các trạng thái kết hợp và trạng thái kết hợp thêm photon. Tạp chí Khoa học và Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm Huế ISSN 1859-1612, Số 01(13)/2010: tr. 14-22 15 NÉN HIỆU ĐA MODE TỪ CÁC TRẠNG THÁI KẾT HỢP. 2 NÉN HIỆU ĐA MODE TỔNG QUÁT [2], [3] Xét một quá trình chuyển đổi tần số đa sóng nhờ môi trường phi tuyến, theo đó có N mode ở ngõ vào có tần số ω1 , ω2 , ., ωN tương tác với môi trường phi tuyến để tạo ra một mode ở ngõ ra với tần số ΩD được .