Bài viết Mối quan hệ biện chứng giữa trách nhiệm cá nhân và trách nhiệm Nhà nước trong điều kiện kinh tế thị trường Việt Nam trình bày: Định nghĩa khái niệm trách nhiệm, trách nhiệm cá nhân, trách nhiệm Nhà nước; trách nhiệm của Nhà nước Việt Nam và trách nhiệm của cá nhân là công dân nước Việt Nam có mối quan hệ mật thiết, phụ thuộc lẫn nhau,. . | Mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n vµ tr¸ch nhiÖm nhµ níc trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ trêng ViÖt Nam Lª Thi * 1. VÒ ®Þnh nghÜa kh¸i niÖm tr¸ch nhiÖm, tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n, tr¸ch nhiÖm nhµ níc Theo Tõ ®iÓn B¸ch khoa Việt Nam, tËp 4, tr¸ch nhiÖm lµ kh¸i niÖm cña ý thøc ®¹o ®øc vµ ý thøc ph¸p luËt, nãi lªn nh©n c¸ch con ngêi trong viÖc thùc hiÖn nghÜa vô do x· héi ®Æt ra cho con ngêi. Néi dung vấn đề tr¸ch nhiÖm ®Æt ra lµ: con ngêi hoµn thµnh vµ hoµn thµnh ®Õn møc ®é nµo, hoÆc kh«ng hoµn thµnh nh÷ng yªu cÇu x· héi ®Æt ra cho hä. Tr¸ch nhiÖm lµ sù t¬ng xøng gi÷a hµnh ®éng vµ nghÜa vô, lµ hÖ qu¶ cña tù do ý chÝ cña con ngêi, lµ ®Æc ®iÓm cho hµnh ®éng cã ý thøc cña con ngêi. Con ngêi ngµy cµng nhËn thøc ®îc c¸c quy luËt kh¸ch quan cña tù nhiªn, x· héi th× n¨ng lùc chi phèi tù nhiªn, x· héi cµng lín vµ tr¸ch nhiÖm con ngêi ®èi víi hµnh vi cña m×nh cµng lín h¬n. VÒ mÆt ph¸p lý, viÖc xem xÐt tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n ph¶i xuÊt ph¸t tõ sù thèng nhÊt gi÷a quyÒn vµ nghÜa vô, quyÒn cµng réng th× tr¸ch nhiÖm cµng lín. Theo Tõ ®iÓn TriÕt häc (Nxb M¸txc¬va, 1986), tr¸ch nhiÖm lµ ph¹m trï ®¹o ®øc vµ luËt häc ph¶n ¸nh th¸i ®é ®¹o ®øc, ph¸p luËt cña c¸ nh©n ®èi víi x· héi (®èi víi nh©n lo¹i nãi chung). Th¸i ®é nµy biÓu thÞ ë sù hoµn thµnh nghÜa vô ®¹o ®øc cña m×nh vµ c¸c tiªu chuÈn ph¸p luËt. * GS. ViÖn Khoa häc x· héi ViÖt Nam. 20 T¹p chÝ Khoa häc x· héi ViÖt Nam - 4/2009 Khi bµn ®Õn tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n lµ nãi ®Õn sù thèng nhÊt gi÷a quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña c¸ nh©n víi t c¸ch c«ng d©n cña mét quèc gia (hä lµ ngêi lao ®éng, c«ng nh©n, viªn chøc, bu«n b¸n, kinh doanh, .), ®ång thêi hä cã thÓ lµ thµnh viªn cña c¸c tæ chøc quÇn chóng chÝnh trÞ, x· héi (®¶ng, c¸c ®oµn thÓ, c¸c phêng héi, .) vµ lµ thµnh viªn cña mét gia ®×nh nhÊt ®Þnh. Tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n ë mçi trêng hîp, trong mçi tæ chøc, mçi hoµn c¶nh cã nh÷ng néi dung kh¸c nhau, c¸ nh©n cã điều kiện vµ kh¶ n¨ng hµnh ®éng vµ hëng thô c¸c phóc lîi kh¸c nhau. Nhng, bÊt cø ë ®©u, ë m«i trường lµm .