Trong quá trình sản xuất chitin/chitosan từ phế liệu tôm, chúng ta cũng có thể tách chiết và thu nhận chế phẩm caroten-protein có cao giá trị sử dụng cao, đồng thời giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Có hai phương pháp tách chiết chính đang được sử dụng phổ biến là phương pháp hóa học và sinh học. Để nâng cao hiệu suất thu hồi và chất lượng của chế phẩm caroten-protein, việc kết hợp các phương pháp tách chiết bằng hóa học và sinh học đã cải thiện được nhược điểm so với từng phương pháp xử lý đơn lẻ. Trong bài báo này, chúng tôi giới thiệu tổng quan về các phương pháp tách chiết và thu hồi chế phẩm caroten-protein trong quá trình sản xuất chitin/chitosan và khả năng ứng dụng của nó trong chăn nuôi thủy sản, công nghệ thực phẩm, y dược và mỹ phẩm. | Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản Số 4/2015 VAÁN ÑEÀ TRAO ÑOÅI TÁCH CHIẾT VÀ THU NHẬN CHẾ PHẨM CAROTEN-PROTEIN TỪ PHẾ LIỆU TÔM VÀ ỨNG DỤNG EXTRACTION AND RECOVERY OF CAROTENOID–PROTEIN FROM SHRIMP WASTE AND ITS APPLICATION Phạm Thị Đan Phượng1, Trang Sĩ Trung2, Nguyễn Thị Như Thường3 Ngày nhận bài: 13/10/2014; Ngày phản biện thông qua: 15/10/2015; Ngày duyệt đăng: 15/12/2015 TÓM TẮT Trong quá trình sản xuất chitin/chitosan từ phế liệu tôm, chúng ta cũng có thể tách chiết và thu nhận chế phẩm caroten-protein có cao giá trị sử dụng cao, đồng thời giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Có hai phương pháp tách chiết chính đang được sử dụng phổ biến là phương pháp hóa học và sinh học. Để nâng cao hiệu suất thu hồi và chất lượng của chế phẩm caroten-protein, việc kết hợp các phương pháp tách chiết bằng hóa học và sinh học đã cải thiện được nhược điểm so với từng phương pháp xử lý đơn lẻ. Trong bài báo này, chúng tôi giới thiệu tổng quan về các phương pháp tách chiết và thu hồi chế phẩm caroten-protein trong quá trình sản xuất chitin/chitosan và khả năng ứng dụng của nó trong chăn nuôi thủy sản, công nghệ thực phẩm, y dược và mỹ phẩm. Từ khóa: caroten-protein, carotenoid, phế liệu tôm ABSTRACT In the process of producing chitin/chitosan from shrimp waste, carotenoid and protein should be recovered to provide added valuable products as well as to minimize environmental pollution. There are two main methods widely used to extract carotenoid-protein, which are including chemical method and biological method. In our study, a combination of chemical and biological methods was applied successfully, which enhance recovery efficiency and quality of carotenoid-protein in compared to the single treatment method. This paper reviews the methods for extraction and recovery of carotenoid-protein from shrimp waste and its potential applications in aquaculture, food technology, medicine, and cosmetics. Keywords: carotenoid-protein, carotenoid, shrimp waste I. MỞ ĐẦU Trong công nghiệp chế