Bài báo trình bày kết quả phục hồi các biến tử áp điện làm đầu dò siêu âm của máy đo sâu, dò cá không còn sử dụng được, theo hai phương pháp: Giữ nguyên dạng các biến tử, chỉ phân cực lại (nếu điện cực còn tốt), mạ lại điện cực rồi phân cực (nếu điện cực đã bị hỏng) hoặc nghiền nhỏ các biến tử đã hư hỏng hoàn toàn để lấy nguyên liệu chế tạo mẫu gốm áp điện khác. | Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản Số 1/2016 THOÂNG BAÙO KHOA HOÏC NGHIÊN CỨU PHƯƠNG PHÁP PHỤC HỒI BIẾN TỬ ÁP ĐIỆN TRONG ĐẦU DÒ CỦA MÁY ĐO SÂU, DÒ CÁ RESEARCH METHODS OF RECOVERY PIEZOELECTRIC ELEMENT IN TRANSDUCER OF THE FISH FINDER MACHINE Lê Trọng Dũng1, Nguyễn Duy Tâm2, Trương Văn Chương3, Nguyễn Văn Ơn4, Trần Tiến Phức5 Ngày nhận bài: 21/9/2015; Ngày phản biện thông qua: 08/12/2015; Ngày duyệt đăng: 15/3/2016 TÓM TẮT Bài báo trình bày kết quả phục hồi các biến tử áp điện làm đầu dò siêu âm của máy đo sâu, dò cá không còn sử dụng được, theo hai phương pháp: Giữ nguyên dạng các biến tử, chỉ phân cực lại (nếu điện cực còn tốt), mạ lại điện cực rồi phân cực (nếu điện cực đã bị hỏng) hoặc nghiền nhỏ các biến tử đã hư hỏng hoàn toàn để lấy nguyên liệu chế tạo mẫu gốm áp điện khác. Kết quả thực nghiệm cho thấy biến tử chỉ phân cực lại có tần số cộng hưởng theo bán kính gần trùng với ban đầu, hệ số chuyển đổi điện cơ kp tăng từ lên . Biến tử xử lý phủ cực và phân cực lại, tần số cộng hưởng theo phương chiều dày và bán kính đều dịch chuyển về tần số cao, hệ số chuyển đổi điện cơ dao động theo phương bán kính kp tăng từ lên . Với phương pháp nghiền và thiêu kết lại, hệ số kp sau khi nung tại nhiệt độ 1150oC là , bằng 80% so với không thiêu kết là . Như vậy, ta có thể khôi phục lại các biến tử áp điện đã hư hỏng theo cả hai phương pháp tùy theo loại đã vỡ hay loại chỉ bong điện cực và lão hóa. Từ khóa: áp điện, phục hồi, chuyển đổi điện cơ, dò cá ABSTACT The paper shows the results of the recovery of the unworkable piezoelectric element which was used in ultrasonic homing device of the fish finder machine. We try to recover the unworkable piezoelectric element follow two methods. The first method was polarize or plate again the element electrodes. The second was to grind up the completely damage elements and then use this material to fabricate the new elements. The results show that the piezoelectric element with only electrode .
