Mặc dù khu bảo tồn biển (KBTB) đã tồn tại ở Việt Nam hơn 10 năm nay và đã có một vài đánh giá độc lập về khía cạnh sinh học hay xã hội, tuy nhiên vẫn còn rất thiếu các đánh giá toàn diện về hiệu quả quản lý của KBTB. Bài báo này sẽ cung cấp một hệ thống các chỉ số được xây dựng bởi Pomeroy và các cs (2004) cho việc đánh giá KBTB. Ưu điểm của hệ thống chỉ số này là có thể đánh giá toàn diện hiệu quả quản lý KBTB cả trên phương diện khoa học tự nhiên và khoa học xã hội. Kỹ thuật tính toán các chỉ số cũng tương đối đơn giản, dễ tiếp cận. Các chỉ số về sinh học và kinh tế xã hội sẽ được trình bày và thảo luận cho trường hợp các KBTB ở Việt Nam. Ngoài ra, việc áp dụng các chỉ số này để đánh giá KBTB vịnh Nha Trang sẽ được cung cấp như là một ví dụ minh họa cho kỹ thuật đánh giá. | Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản Số 3/2014 THOÂNG BAÙO KHOA HOÏC MỘT CÁCH TIẾP CẬN ĐỂ ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ QUẢN LÝ CỦA CÁC KHU BẢO TỒN BIỂN Ở VIỆT NAM HIỆN NAY AN APPROACH TO ASSESS MANAGEMENT EFFECTIVENESS OF MARINE PROTECTED AREAS IN VIETNAM Quách Thị Khánh Ngọc1 Ngày nhận bài: 21/4/2014; Ngày phản biện thông qua: 24/5/2014; Ngày duyệt đăng: 13/8/2014 TÓM TẮT Mặc dù khu bảo tồn biển (KBTB) đã tồn tại ở Việt Nam hơn 10 năm nay và đã có một vài đánh giá độc lập về khía cạnh sinh học hay xã hội, tuy nhiên vẫn còn rất thiếu các đánh giá toàn diện về hiệu quả quản lý của KBTB. Bài báo này sẽ cung cấp một hệ thống các chỉ số được xây dựng bởi Pomeroy và các cs (2004) cho việc đánh giá KBTB. Ưu điểm của hệ thống chỉ số này là có thể đánh giá toàn diện hiệu quả quản lý KBTB cả trên phương diện khoa học tự nhiên và khoa học xã hội. Kỹ thuật tính toán các chỉ số cũng tương đối đơn giản, dễ tiếp cận. Các chỉ số về sinh học và kinh tế xã hội sẽ được trình bày và thảo luận cho trường hợp các KBTB ở Việt Nam. Ngoài ra, việc áp dụng các chỉ số này để đánh giá KBTB vịnh Nha Trang sẽ được cung cấp như là một ví dụ minh họa cho kỹ thuật đánh giá. Từ khóa: chỉ số, đánh giá hiệu quả quản lý, khu bảo tồn biển, Việt Nam ABSTRACT Although marine protected areas have existed in Vietnam for more than ten years and there are some separate assessments of biological or social perspectives, few comprehensive evaluations of the management effectiveness have been carried out. This paper presents some easily accessible ecological, economic and social indicators for marine protected areas and discusses them for the case of the Nha Trang Bay marine protected area as an example by putting together data from a number of different sources. Keywords: indicator, assess management effectiveness, marine protect area, Vietnam I. ĐẶT VẤN ĐỀ Trong gần 3 thập kỷ qua, đã có hàng ngàn KBTB được thành lập ở khắp nơi trên thế giới. Bên cạnh những KBTB thành công, vẫn còn rất nhiều KBTB thất bại trong .
