Bài viết tiến hành khảo sát 48 dòng Thông đỏ (Taxus wallichana) mọc tự nhiên ở 4 vùng khác nhau tại Lâm Đồng và 01 dòng Thông đỏ (Taxus chinensis) ở Hòa Bình. Hàm lượng 10-deacetyl baccatin III (10-DAB) biến động lớn từ 0,0055 - 0,1924% (trung bình 0,07%) và taxol từ 0,00098 - 0,02% (trung bình 0,0089%) của T. wallichiana. T. Chinensis ở Hòa Bình có hàm lượng 10-DAB (0,0206%) và taxol (0,00083%) thấp hơn lần lượt là 3,5 lần và 10,7 lần so với T. wallichiana. | TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 2-2014 - KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CHƢƠNG TRÌNH KHCN PHÁT TRIỂN NGUỒN GEN THÔNG ĐỎ (TAXUS WALLICHIANA ZUCC.) TẠI LÂM ĐỒNG TẠO NGUỒN NGUYÊN LIỆU SẢN XUẤT THUỐC UNG THƢ Vương Chí Hùng*; Nguyễn Tiến Hùng* Nguyễn Văn Tôn*; Trần Công Luận** TÓM TẮT Khảo sát 48 dòng Thông đỏ (Taxus wallichana) mọc tự nhiên ở 4 vùng khác nhau tại Lâm Đồng và 01 dòng Thông đỏ (Taxus chinensis) ở Hòa Bình. Hàm lượng 10-deacetyl baccatin III (10-DAB) biến động lớn từ 0,0055 - 0,1924% (trung bình 0,07%) và taxol từ 0,00098 - 0,02% (trung bình 0,0089%) của T. wallichiana. T. Chinensis ở Hòa Bình có hàm lượng 10-DAB (0,0206%) và taxol (0,00083%) thấp hơn lần lượt là 3,5 lần và 10,7 lần so với T. wallichiana. Tiếp đó, chọn các dòng T. wallichiana có hàm lượng cao để nhân giống, khảo nghiệm thế hệ và nghiên cứu quy trình nuôi trồng, chăm sóc và thu hái lá cho hàm lượng 10-DAB từ 0,1478 - 0,3103% (gấp lần so với T. wallichiana tự nhiên) và taxol xấp xỉ nhau. Taxol phân lập từ lá T. wallichiana trồng có hàm lượng 0,005 - 0,02% so với trong vỏ thân T. brevifolia là 0,01 - 0,04%, tuy thấp hơn gấp 2 lần, nhưng có thể thu được một khối lượng lớn lá Thông đỏ phục vụ sản xuất taxol ở quy mô lớn và không làm chết cây như kiểu khai thác taxol từ vỏ cây. Đồng thời, thu được một lượng lớn 10-DAB từ 0,1478 0,3103%, cao hơn gấp 2 lần so với Taxus brevifolia (0,02 - 0,2%). * Từ khóa: Thông đỏ; Gen; Thuốc chống ung thư. DEVELOPMENT OF GENUS TAXUS WALLICHIANA ZUCC IN LAMDONG PROVINCE IN CREATING A SOURCE OF MATERIALS FOR ANTI-CANCEROUS DRUG PRODUCTION SUMMARY 48 Taxus Wallichiana growing naturally in 4 different areas of Lamdong province and 1 Taxus chinensis in Hoabinh were surveyed. The content of 10-DAB and taxoid varied dynamically from - (median range: ) and - (median range: ), respectively. Meanwhile, the content of 10-DAB and taxoid in Hoabinh is times and times lower than Taxus Wallichiana. Afterward, Taxus .
