Bài viết đề cập về mối quan hệ của Nhật Bản với Bồ Đào Nha và Hà Lan dưới thời Tokygawa sẽ góp thêm một khía cạnh, góc nhìn đối sánh về mối quan hệ giữa các chủ thể này, qua đó thấy được những chuyển biến cũng như định hướng chính sách của Nhật Bản với những người bạn tới từ phương Tây. | TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ, Trường Đại học Khoa học Huế Tập 2, Số 2 (2014) NHẬT BẢN TRONG MỐI QUAN HỆ VỚI BỒ ĐÀO NHA VÀ HÀ LAN DƯỚI THỜI TOKUGAWA - MỘT VÀI ĐỐI SÁNH Đinh Thanh Hoa Khoa Lịch sử, Trường Đại học Khoa học Huế Email: hoasuk29a@ TÓM TẮT Nhật Bản - một quốc gia đặc biệt trong quá trình đụng đầu Đông - Tây, với tư cách là một quốc đảo, sớm có truyền thống khai thác biển, nhận thấy những vai trò và nguồn lợi của ngoại thương nên đã sớm mở cửa buôn bán với bên ngoài. Trong đó thời kỳ Tokygawa1 đã đem lại những chuyển biến lớn trong xã hội Nhật Bản. Từ trong quá trình đó, Nhật Bản đã diễn ra sự giao lưu với bên ngoài, hình thành những mối quan hệ với các nước trong khu vực và đặc biệt là với những quốc gia xa xôi đến từ phương Tây là Bồ Đào Nha và Hà Lan - họ là những cường quốc thương mại lớn ở châu Âu. Đó là cả một diễn tiến với những khúc quanh khác nhau, tạo ra mối quan hệ đặc biệt giữa các chủ thể. Bài viết đề cập về mối quan hệ của Nhật Bản với Bồ Đào Nha và Hà Lan dưới thời Tokygawa sẽ góp thêm một khía cạnh, góc nhìn đối sánh về mối quan hệ giữa các chủ thể này, qua đó thấy được những chuyển biến cũng như định hướng chính sách của Nhật Bản với những người bạn tới từ phương Tây. Từ khóa: Ngoại giao Nhật Bản, Nhật Bản với phương Tây, Tokugawa. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Các cuộc phát kiến lớn về địa lí trong thế kỷ XV – XVI được coi như một “cuộc cách mạng thực sự” trong lĩnh vực giao thông và tri thức, nó đưa phương Đông và phương Tây xích lại gần nhau hơn. Là một quốc gia đặc biệt trong quá trình đụng đầu lịch sử Đông - Tây, một quốc đảo sớm có truyền thống khai thác biển, nhận thấy những vai trò và nguồn lợi của ngoại thương nên Nhật Bản đã sớm mở cửa giao lưu buôn bán với bên ngoài. Trong đó thời kỳ Tokugawa2 đã đem lại những chuyển biến lớn trong xã hội Nhật Bản. 1 . Mạc phủ mới của Tokugawa Ieyasu thành lập trên cơ sở những thành quả của Oda Nobunaga và Toyotomi Hideyoshi. Thời kỳ Tokugawa (hay Edo) đã mang lại 250 năm ổn định cho Nhật .
