Bài viết này tập trung phân tích những cơ sở lịch sử xã hội đưa đến sự hình thành của tư tưởng triết học nữ quyền hiện đại ở phương Tây. Và xem đó là một tiếp cận ban đầu trong quá trình tìm hiểu về khuynh hướng lý thuyết đang rất thịnh hành trong đời sống tư tưởng ở phương Tây ngày nay. | TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ, Trường Đại học Khoa học Huế Tập 3, Số 2 (2015) SỰ HÌNH THÀNH TƯ TƯỞNG TRIẾT HỌC NỮ QUYỀN PHƯƠNG TÂY HIỆN ĐẠI NHÌN TỪ GÓC ĐỘ LỊCH SỬ - XÃ HỘI Nguyễn Việt Phương Khoa Lý luận chính trị, Trường Đại học Khoa học Huế Email: phuongdhkh@ TÓM TẮT Dưới tác động của những chuyển biến to lớn của điều kiện kinh tế - xã hội và chính trị phương Tây nửa sau thế kỷ XX, chủ nghĩa nữ quyền với tính cách là một khuynh hướng lý thuyết đã có những bước phát triển mạnh mẽ và không ngừng khuếch trương tầm ảnh hưởng của nó trong lĩnh vực triết học. Thế nhưng, ở Việt Nam hiện nay, nghiên cứu về tư tưởng triết học nữ quyền phương Tây hiện đại vẫn đang ở giai đoạn khởi đầu. Trong bối cảnh ấy, bài viết đã tập trung phân tích những cơ sở lịch sử xã hội đưa đến sự hình thành của tư tưởng triết học nữ quyền hiện đại ở phương Tây. Chúng tôi xem đó là một tiếp cận ban đầu trong quá trình tìm hiểu về khuynh hướng lý thuyết đang rất thịnh hành trong đời sống tư tưởng ở phương Tây ngày nay. Từ khóa: Chủ nghĩa nữ quyền, giới, triết học. Trong đời sống học thuật ở phương Tây ngày nay, “chủ nghĩa nữ quyền” (feminism) đang trở thành một khuynh hướng phát triển sôi động. Nếu như trong các thế kỷ trước, thuật ngữ chủ nghĩa nữ quyền thường dùng để nói đến phong trào đấu tranh chính trị ở phương Tây dựa trên những tư tưởng có tính tự phát thể hiện tinh thần bình đẳng về quyền chính trị căn bản của nữ giới, thì kể từ thập niên 70 thế kỷ XX, lý thuyết nữ quyền bắt đầu thâm nhập vào lĩnh vực triết học và nhanh chóng phát triển thành một khuynh hướng nghiên cứu năng động. Không phải ngẫu nhiên khi trong các tài liệu triết học ở phương Tây những thập niên gần đây, người ta bắt đầu thừa nhận sự hiện diện và ảnh hưởng của thuyết nữ quyền ở nhiều mức độ khác nhau. Các mục từ liên quan đến “nữ quyền” cũng thường xuyên xuất hiện trong các Bách khoa thư triết học (Encyclopedia of Philosophy) và Từ điển triết học (Dictonary of Philosophy). Các bài nghiên cứu về nữ quyền và giới
