Bài viết này làm rõ những thủ pháp hư cấu lịch sử và huyền thoại đặc trưng của văn học hậu hiện đại (thời gian nghệ thuật xoay vòng, giễu nhại lịch sử, lịch sử như tình huống hiện sinh.). Từ đó, đi tìm ý nghĩa và giải mã thẩm mỹ cho những hư cấu lịch sử và huyền thoại trong tiểu thuyết Márquez nói riêng và văn học hậu hiện đại nói chung. | TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ, TRƯỜNG ðH KHOA HỌC HUẾ TẬP 1, SỐ 2 (2014) HƯ CẤU LỊCH SỬ VÀ HUYỀN THOẠI TRONG TIỂU THUYẾT Phan Tuấn Anh Khoa Ngữ văn, Trường ðại học Khoa học Huế Email: fantuananh@ TÓM TẮT Một trong những cách tân của văn học hậu hiện ñại, ñó là ñưa ra quan ñiểm lịch sử và huyền thoại như là hư cấu nghệ thuật. Thông qua tiểu thuyết của , bài viết làm rõ những thủ pháp hư cấu lịch sử và huyền thoại ñặc trưng của văn học hậu hiện ñại (thời gian nghệ thuật xoay vòng, giễu nhại lịch sử, lịch sử như tình huống hiện sinh.). Từ ñó, ñi tìm ý nghĩa và giải mã thẩm mỹ cho những hư cấu lịch sử và huyền thoại trong tiểu thuyết Márquez nói riêng và văn học hậu hiện ñại nói chung. Từ khóa: hậu hiện ñại, chủ nghĩa hiện thực huyền ảo, hư cấu lịch sử, huyền thoại, (Tưởng nhớ sự ra ñi vĩnh viễn của Gabo - “gã Colombia lang thang và hoài cổ”) “Nhân vật không phải là sự mô phỏng một con người sống thật. ðó là một con người tưởng tượng. Một cái tôi thử nghiệm” (Milan Kundera) Nhờ những thành tựu của triết học lịch sử trong thế kỷ XX (Xin xem thêm tiểu luận [1] của chúng tôi), cùng với sự ra ñời của trào lưu “tân lịch sử” – một trào lưu hậu hiện ñại, ñã mở ñường và “cởi trói” cho vấn ñề hư cấu và sáng tạo trong văn học nghệ thuật về ñề tài lịch sử. Các nhà văn hậu hiện ñại như Márquez ñã thỏa sức sáng tạo lại lịch sử theo cảm quan cá nhân, lấy số phận cá nhân, tư tưởng cá nhân làm ñối tượng khảo cứu nghệ thuật. Từ sự nhận thức những thay ñổi tư tưởng triết – mỹ học quan trọng nói trên về vấn ñề lịch sử và huyền thoại, dựa trên thực tiễn các tiểu thuyết của Márquez, chúng ta có thể nhận ra những thủ pháp cách tân, ñổi mới nghệ thuật tiểu thuyết của nhà văn. 1. Tính thời gian hiện tại, thời gian lịch sử xoay vòng ði từ những quan ñiểm triết học của Croce, Aron, và John Dewey, chúng ta có thể thấy trong tiểu thuyết của Márquez, các nhân vật luôn có xu hướng cô ñơn và hoài nhớ, nhưng bao giờ lịch sử cũng không trôi .
