Khoảng một phần ba dân số thế giới sử dụng các chất hữu cơ như phân động vật, mùn cưa, gỗ, than củi, rơm rạ, vỏ trấu . làm nhiên liệu để đun nấu, sưởi ấm và chiếu sáng. Nguồn nhiên liệu này được gọi là chất đốt sinh khối và việc sử dụng các nhiên liệu này đã gây ô nhiễm môi trường không khí trong nhà, tá đông xấu tới sức khỏe cộng đồng tại nhiều quốc qua trên thế giới. Nhiều bằng chứng cho thấy phơi nhiễm với các chất ô nhiễm trong khói chất đốt sinh khối làm tăng nguy cơ mắc các bệnh đường hô hấp (như viêm phổi, bệnh lao, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, ung thư phổi và hen suyễn), cân nặng sơ sinh thấp, đục thủy tinh thể và các bệnh lý về tim mạch. | | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | Toång quan veà oâ nhieãm khoâng khí trong nhaø do khoùi chaát ñoát sinh khoái vaø nguy cô söùc khoûe Traàn Thò Tuyeát Haïnh (*), Leâ Thò Thanh Höông (*), Traàn Khaùnh Long (*), Traàn Nöõ Quyù Linh (**) Khoaûng moät phaàn ba daân soá theá giôùi söû duïng caùc chaát höõu cô nhö phaân ñoäng vaät, muøn cöa, goã, than cuûi, rôm raï, voû traáu . laøm nhieân lieäu ñeå ñun naáu, söôûi aám vaø chieáu saùng. Nguoàn nhieân lieäu naøy ñöôïc goïi laø chaát ñoát sinh khoái vaø vieäc söû duïng caùc nhieâu lieäu naøy ñaõ gaây oâ nhieãm moâi tröôøng khoâng khí trong nhaø, taùc ñoäng xaáu tôùi söùc khoûe coäng ñoàng taïi nhieàu quoác gia treân theá giôùi. Nhieàu baèng chöùng cho thaáy phôi nhieãm vôùi caùc chaát oâ nhieãm trong khoùi chaát ñoát sinh khoái laøm taêng nguy cô maéc caùc beänh ñöôøng hoâ haáp (nhö vieâm phoåi, beänh lao, beänh phoåi taéc ngheõn maõn tính, ung thö phoåi vaø hen suyeãn), caân naëng sô sinh thaáp, ñuïc thuûy tinh theå vaø caùc beänh lyù veà tim maïch. Ñaây laø moät trong nhöõng moái ñe doïa lôùn tôùi söùc khoûe toaøn caàu, ñoøi hoûi phaûi coù nhieàu noã löïc ñeå phoøng choáng thoâng qua caùc nghieân cöùu, chính saùch vaø chöông trình can thieäp. Tuy nhieân, vaán ñeà naøy chöa ñöôïc quan taâm ñuùng möùc, ñaëc bieät laø ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån, trong ñoù coù Vieät Nam. ÔÛ nöôùc ta, hieän coù raát ít nghieân cöùu tìm hieåu veà nhöõng aûnh höôûng cuûa khoùi chaát ñoát sinh khoái tôùi söùc khoûe coäng ñoàng vaø chöa coù nhöõng giaûi phaùp phuø hôïp ñeå haïn cheá nhöõng taùc ñoäng coù haïi tôùi moâi tröôøng vaø söùc khoûe cuûa khoùi chaát ñoát sinh khoái. Baøi baùo naøy toång quan caùc thoâng tin saün coù töø caùc nghieân cöùu ñöôïc coâng boá treân côû sôû döõ lieäu ScienceDirect veà thöïc traïng söû duïng chaát ñoát sinh khoái, oâ nhieãm khoâng khí trong nhaø do khoùi chaát ñoát sinh khoái vaø nguy cô söùc khoûe coäng ñoàng, moät soá giaûi phaùp hieäu quaû giuùp giaûm nguy cô töø ñoù ñöa ra moät soá khuyeán nghò veà
