Phân người được sử dụng trong nông nghiệp vì là nguồn phân giàu chất dinh dưỡng đạm, lân và kali với tỷ lệ đạm và lân nhiều hơn phân chuồng. Sử dụng phân người trong sản xuất nông nghiệp làm tăng độ màu mỡ của đất, giảm sử dụng phân vô cơ qua đó góp phần giảm bớt tiêu thụ năng lượng. Tuy nhiên, việc quản lý và sử dụng phân người không an toàn có thể làm lan truyền mầm bệnh và ô nhiễm môi trường. | | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | Quaûn lyù, söû duïng phaân ngöôøi vaø söùc khoûe coäng ñoàng ôû Vieät Nam Vuõ Vaên Tuù (*), Leâ Thò Thanh Höông(*), Phaïm Ñöùc Phuùc(**), Nguyeãn Bích Thaûo(*), Nguyeãn Vieät Huøng(*) Phaân ngöôøi ñöôïc söû duïng trong noâng nghieäp vì laø nguoàn phaân giaøu chaát dinh döôõng ñaïm, laân vaø kali vôùi tyû leä ñaïm vaø laân nhieàu hôn phaân chuoàng. Söû duïng phaân ngöôøi trong saûn xuaát noâng nghieäp laøm taêng ñoä maøu môõ cuûa ñaát, giaûm söû duïng phaân voâ cô qua ñoù goùp phaàn giaûm bôùt tieâu thuï naêng löôïng. Tuy nhieân, vieäc quaûn lyù vaø söû duïng phaân ngöôøi khoâng an toaøn coù theå laøm lan truyeàn maàm beänh vaø oâ nhieãm moâi tröôøng. Nhieàu nghieân cöùu veà quaûn lyù, kieán thöùc, thaùi ñoä vaø thöïc haønh cuûa ngöôøi daân lieân quan tôùi söû duïng phaân ngöôøi vaø aûnh höôûng söùc khoûe ñaõ ñöôïc thöïc hieän ôû Vieät Nam. Tuy nhieân, hieän vaãn chöa coù taøi lieäu toång hôïp nhöõng nghieân cöùu naøy moät caùch heä thoáng. Baøi baùo naøy toång quan caùc nghieân cöùu ñaõ thöïc hieän ôû Vieät Nam töø caùc taøi lieäu saün coù, ñöôïc xuaát baûn trong nöôùc vaø quoác teá nhaèm phaân tích moái lieân quan giöõa quaûn lyù, söû duïng phaân ngöôøi vaø söùc khoûe coäng ñoàng, thaûo luaän höôùng nghieân cöùu tieáp theo nhaèm taän duïng lôïi ích cuûa vieäc söû duïng phaân ngöôøi vaø giaûm thieåu nguy cô söùc khoûe tôùi coäng ñoàng. Töø khoùa: phaân ngöôøi, nhaø tieâu, noâng nghieäp, nguy cô söùc khoûe, quaûn lyù, söû duïng. Managing, using human excreta and community health in Vietnam Vu Van Tu (*), Le Thi Thanh Huong(*), Pham Ñuc Phuc(**), Nguyen Bich Thao(*), Nguyen Viet Hung(*) Human excreta can be used as fertilizer in agriculture as they are rich in nutrient such as nitrogen, phosphorus and potassium and their nutrient values are higher than that in animal manure. The use of human excreta in agriculture helps to increase the fertility of the soil, reduce the use of inorganic fertilizers then contribute to the reduction of
