Nghiên cứu được tiến hành vào hai mùa mưa và khô năm 2005 ở khu vực trồng rau sử dụng nước thải và không dùng nước thải ở thành phố Hà Nội nhằm đánh giá mức độ ô nhiễm coliform chịu nhiệt (ThC) và các đơn bào đường ruột (Giardia spp., Cryptosporidium spp., và Cyclospora spp.) trong rau trồng từ ruộng đến chợ. Chúng tôi thu thập 314 mẫu rau muống, rau ăn sống, 36 mẫu nước tưới rau và 46 mẫu nước vẩy rau, đồng thời quan sát và phỏng vấn nông dân, người vận chuyển, bán lẻ và bán buôn tại các chợ ở Hà nội. | | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | OÂ nhieãm ñôn baøo gaây beänh ñöôøng ruoät vaø Coliform chòu nhieät trong rau thuûy sinh ôû vuøng nöôùc thaûi töø ruoäng ñeán chôï taïi Haø Noäi Nguyeãn Thuøy Traâm (*), Vöông Tuaán Anh (**), Lise T∅nner Klank (***), Phuøng Ñaéc Cam (****), Anders Dalsgaard (*****) Nghieân cöùu ñöôïc tieán haønh vaøo hai muøa möa vaø khoâ naêm 2005 ôû khu vöïc troàng rau söû duïng nöôùc thaûi vaø khoâng duøng nöôùc thaûi ôû thaønh phoá Haø Noäi nhaèm ñaùnh giaù möùc ñoä oâ nhieãm coliform chòu nhieät (ThC) vaø caùc ñôn baøo ñöôøng ruoät (Giardia spp., Cryptosporidium spp., vaø Cyclospora spp.) trong rau troàng töø ruoäng ñeán chôï. Chuùng toâi thu thaäp 314 maãu rau muoáng, rau aên soáng, 36 maãu nöôùc töôùi rau vaø 46 maãu nöôùc vaåy rau, ñoàng thôøi quan saùt vaø phoûng vaán noâng daân, ngöôøi vaän chuyeån, baùn leû vaø baùn buoân taïi caùc chôï ôû Haø noäi. Möùc ñoä oâ nhieãm ThC ôû rau troàng baèng nöôùc thaûi cao hôn rau khoâng troàng baèng nöôùc thaûi. Caùc ñôn baøo ñöôøng ruoät coù maët ôû caû rau troàng baèng nöôùc thaûi vaø khoâng nöôùc thaûi. Soá löôïng trung bình cuûa Giardia spp. vaø Cryptosporidium spp. trong caùc maãu rau ôû vuøng nöôùc thaûi cao hôn vuøng khoâng nöôùc thaûi. Rau bò nhieãm Cyclospora spp. ít hôn so vôùi Giardia spp. vaø Cryptosporidium spp. vôùi tæ leä 45% ôû vuøng nöôùc thaûi vaø khoâng nöôùc thaûi ôû caû hai muøa. Möùc ñoä oâ nhieãm ThC trong rau muoáng taêng daàn theo chuoãi töø ruoäng ñeán chôï. Nöôùc (voøi hoaëc beå döï tröõ) duøng ñeå vaåy rau taïi chôï coù möùc ñoä oâ nhieãm ThC ~ 102 - 103/100ml. ThC cuõng coù maët ôû taát caû caùc loaïi rau thu thaäp ñöôïc taïi chôï vôùi möùc ñoä 102-103CFU/g. Tyû leä nhieãm caùc ñôn baøo ñöôøng ruoät trong caùc maãu rau taïi chôï töø 7-33% vôùi soá löôïng trung bình döôùi 2 baøo nang/g. Nghieân cöùu cho thaáy söï oâ nhieãm cuûa ThC vaø caùc ñôn baøo ñöôøng ruoät vì chuùng coù maët trong rau vaø nöôùc thu thaäp töø ruoäng, trong quaù trình vaän chuyeån töø ruoäng ñeán chôï vaø
