Sự bổ sung của hệ cản ma sát biến thiên (VFD-Variable Friction Damper) đối với sự giảm dao động cho công trình chịu tải trọng động đất thường đòi hỏi thuật toán điều khiển bán chủ động thật hiệu quả. Chính vì vậy, bài báo đưa ra thuật toán để điều khiển hệ cản ma sát biến thiên trong mô hình không gian trạng thái, thuật toán này đề cập đến việc xác định lực ma sát biến thiên thông qua lực kẹp biến thiên. Các ví dụ so sánh sự hiệu quả giữa hệ cản ma sát được điều khiển bị động và hệ cản ma sát biến thiên được điều khiển bán chủ động được đưa ra trong phần ví dụ số, các kết luận sơ bộ về các ưu và khuyết điểm của việc sử dụng hệ cản ma sát biến thiên cũng được đưa ra ở cuối bài báo. | Science & Technology Development, Vol 11, - 2008 ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ CỦA HỆ CẢN MA SÁT BIẾN THIÊN VỚI CÔNG TRÌNH CHỊU TẢI TRỌNG ĐỘNG ĐẤT Phạm Nhân Hòa(1), Chu Quốc Thắng(2) (1)Chương trình EMMC,(2)Trường Đại học Quốc Tế, ĐHQG-HCM (Bài nhận ngày10 tháng 01 năm 2007, hoàn chỉnh sửa chữa ngày 05 tháng 05 năm 2008) TÓM TẮT: Sự bổ sung của hệ cản ma sát biến thiên (VFD-Variable Friction Damper) đối với sự giảm dao động cho công trình chịu tải trọng động đất thường đòi hỏi thuật toán điều khiển bán chủ động thật hiệu quả. Chính vì vậy, bài báo đưa ra thuật toán để điều khiển hệ cản ma sát biến thiên trong mô hình không gian trạng thái, thuật toán này đề cập đến việc xác định lực ma sát biến thiên thông qua lực kẹp biến thiên. Các ví dụ so sánh sự hiệu quả giữa hệ cản ma sát được điều khiển bị động và hệ cản ma sát biến thiên được điều khiển bán chủ động được đưa ra trong phần ví dụ số, các kết luận sơ bộ về các ưu và khuyết điểm của việc sử dụng hệ cản ma sát biến thiên cũng được đưa ra ở cuối bài báo. 1. GIỚI THIỆU Do ưu điểm nổi bậc của hệ cản được điều khiển bán chủ động là sự hiệu quả giảm đáp ứng lớn hơn nhiều so với hệ cản bị động và cần năng lượng cung cấp cho các thiết bị điều khiển là ít hơn so với điều khiển chủ động, nên điều khiển bán chủ động được sử dụng rộng rãi hơn. Hơn nữa, thuật toán dùng để điều khiển chủ động cũng là thuật toán dùng trong điều khiển bán chủ động, thuật toán điều khiển chủ động chỉ dừng lại trong việc xác định trực tiếp lực điều khiển kết cấu (u), trong khi đó, đối với điều khiển bán chủ động, ngoài việc xác định u thì ta còn phải tìm ra mối quan hệ giữa lực điều khiển và yếu tố gây ra lực điều khiển. Do vậy, vấn đề đáng quan tâm còn lại trong các bài toán điều khiển bán chủ động là tìm ra thuật toán điều khiển hệ cản để kết cấu cho kết quả về độ giảm đáp ứng theo mong muốn. 2. ĐẶC ĐIỂM CỦA KẾT CẤU ĐƯỢC TRANG BỊ HỆ CẢN MA SÁT BIẾN THIÊN: Xét kết cấu nhiều tầng được trang bị hệ cản ma sát biến thiên (hệ cản VFD) (Hình 1). Các ký .