Bài báo giới thiệu các kết quả nghiên cứu về tối ưu hóa sơ đồ sắp xếp khi cắt vật liệu dạng tấm trong ngành giày dép, sao cho số lượng chi tiết thu được là nhiều nhất, hay nói cách khác là phần vật liệu thừa bỏ đi là ít nhất. Từ việc nghiên cứu mô hình toán học có thể xây dựng các giải thuật để từ đó viết phần mềm cho máy tính nhằm tự động hóa công đoạn sắp xếp sơ đồ cắt tối ưu, nhờ vậy có thể tiết kiệm thời gian, tiết kiệm vật liệu, nâng cao năng suất lao động so với việc sắp xếp truyền thống bằng kinh nghiệm trước đây. | TẠP CHÍ PHÁT TRIỂN KH&CN, TẬP 13, SỐ K1 - 2010 TỐI ƯU HÓA SƠ ĐỒ SẮP XẾP MỘT LOẠI CHI TIẾT KHI GIA CÔNG CẮT TỪ VẬT LIỆU TẤM TRONG NGÀNH GIÀY DÉP Trần Đăng Bổng, Phạm Ngọc Tuấn, Trần Đại Nguyên, Hồ Minh Tuấn Trường Đại Học Bách Khoa, ĐHQG-HCM (Bài nhận ngày 20 tháng 05 năm 2009, hoàn chỉnh sửa chữa ngày 03 tháng 10 năm 2009) TÓM TẮT: Bài báo giới thiệu các kết quả nghiên cứu về tối ưu hóa sơ đồ sắp xếp khi cắt vật liệu dạng tấm trong ngành giày dép, sao cho số lượng chi tiết thu được là nhiều nhất, hay nói cách khác là phần vật liệu thừa bỏ đi là ít nhất. Từ việc nghiên cứu mô hình toán học có thể xây dựng các giải thuật để từ đó viết phần mềm cho máy tính nhằm tự động hóa công đoạn sắp xếp sơ đồ cắt tối ưu, nhờ vậy có thể tiết kiệm thời gian, tiết kiệm vật liệu, nâng cao năng suất lao động so với việc sắp xếp truyền thống bằng kinh nghiệm trước đây. Từ khóa: tối ưu hóa sơ đồ sắp xếp, vật liệu dạng tấm, tự động hóa, sắp xếp sơ đồ cắt. sau khi cắt phần vật liệu thừa bỏ đi là ít nhất. Do vậy, việc nghiên cứu tối ưu hóa sơ đồ cắt và tiến tới tự động hóa quy trình công nghệ cắt dập là vấn đề luôn được các nhà sản xuất quan tâm giải quyết từ trước đến nay. VẤN ĐỀ Trong ngành giày dép, số lượng chi tiết có hình dạng phức tạp được gia công cắt dập từ vật liệu tấm chiếm tỷ trọng lớn. Để giải quyết vấn đề tiết kiệm vật liệu, trước khi gia công cắt phải chọn được sơ đồ sắp xếp chi tiết tối ưu sao cho n θ Hình 1. Sơ đồ sắp xếp cùng chiều chi tiết đế giày trên tấm vật liệu 2. MÔ TẢ BÀI TOÁN SẮP XẾP TỐI ƯU Bài toán sắp xếp một loại chi tiết có hình dạng phức tạp trên vật liệu tấm có thể tóm tắt như sau: Cho tổ hợp chi tiết sắp xếp gồm các chi tiết cùng loại Si và vùng sắp xếp Ω là miền có giới Hình 2. Đồ thị biến thiên số lượng chi tiết (n) theo góc xoay quanh cực (θ) hạn hình chữ nhật có kích thước chiều dài là L và chiều rộng là H, cần có một phương án sắp xếp không định hướng các chi tiết S vào vùng Ω sao cho hệ số có ích (HSCI) là lớn nhất. Chỉ tiêu để đánh giá .
