Bài toán tối ưu thời gian - chi phí là một trong những khía cạnh quan trọng nhất của quản lý dự án xây dựng. Để cực đại hóa lợi nhuận, các nhà lập kế hoạch xây dựng phải cố gắng tìm cách tối ưu đồng thời thời gian và chi phí. | TẠP CHÍ PHÁT TRIỂN KH&CN, TẬP 13, SỐ Q1 - 2010 NGHIÊN CỨU ỨNG DỤNG THUẬT TOÁN ACO (ANT COLONY OPTIMIZATION) TỐI ƯU THỜI GIAN VÀ CHI PHÍ CHO DỰ ÁN XÂY DỰNG Phạm Hồng Luân (1), Dương Thành Nhân(2) (1) Trường Đại học Bách Khoa, ĐHQG-HCM (2) Công ty CP Tài trợ và Phát triển địa ốc (Bài nhận ngày 30 tháng 09 năm 2009, hoàn chỉnh sửa chữa ngày 24 tháng 12 năm 2009) TÓM TẮT: Bài toán tối ưu thời gian - chi phí là một trong những khía cạnh quan trọng nhất của quản lý dự án xây dựng. Để cực đại hóa lợi nhuận, các nhà lập kế hoạch xây dựng phải cố gắng tìm cách tối ưu đồng thời thời gian và chi phí. Trong nhiều năm qua, nhiều nghiên cứu đã được thực hiện nhằm nghiên cứu mối quan hệ thời gian - chi phí, các kỹ thuật được ứng dụng từ phương pháp tìm kiếm, phương pháp toán học cho đến thuật giải di truyền. Trong bài báo này, một thuật toán tối ưu dựa trên nền tảng của sự tiến hóa, với tên gọi tối ưu đàn kiến (ACO) được ứng dụng để giải quyết bài toán tối ưu đa mục tiêu thời gian - chi phí. Bằng cách kết hợp với phương pháp trọng số thích ứng sửa đổi (MAWA), mô hình sẽ tìm ra các lời giải tối ưu. Mô hình ACO-TCO sẽ được pháp triển bằng một chương trình máy tính trên nền Visual Basic. Một ví dụ sẽ được phân tích để minh họa khả năng của mô hình cũng như so sánh với các phương pháp trước đây. Kết quả chỉ ra rằng phương pháp này có khả năng tìm ra những kết quả tốt hơn mà không cần sử dụng quá nhiều đến máy điện toán, từ đó cung cấp một phương tiện hữu hiệu để hỗ trợ các nhà lập kế hoạch và quản lý trong việc lựa chọn những quyết định về thời gian – chi phí một cách hiệu quả. Từ khóa: Ant colony optimization (ACO), genetic algorithm, GA, MAWA, ACO-TCO. 1. GIỚI THIỆU dựng đều phải hoàn thành không những đúng thời gian tiến độ mà phải vượt tiến độ đề ra . Với sự ra đời của các sáng kiến cũng như các kỹ thuật xây dựng hiệu quả, các sáng kiến trong quản lý và các phương pháp phân phát, thời gian xây dựng đã được cải thiện một cách rõ rệt trong vòng vài thập kỷ gần đây. Trên quan
