Bài trình bày kết quả nghiên cứu văn hoá truyền thống người Khmer từ góc nhìn về ngôi chùa. Nội dung bài mô tả chi tiết về nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc của chùa người Khmer ở thành phố Hồ Chí Minh như một di sản văn hoá vật chất quý giá cần được bảo tồn và lưu giữ. Qua đó nội dung bài còn trình bày về vai trò của chùa Khmer như một trung tâm giáo dục cộng đồng, sinh hoạt xã hội và đời sống tâm linh trong cộng đồng của người Khmer ở Tp Hồ Chính Minh nói riêng và Nam Bộ nói chung. | TAÏP CHÍ PHAÙT TRIEÅN KH&CN, TAÄP 14, SOÁ X3- 2011 VĂN HÓA TRUYỀN THỐNG CỦA NGƯỜI KHMER NAM BỘ NHÌN TỪ KHÍA CẠNH NGÔI CHÙA Nguyễn Khắc Cảnh Trường ðại học Khoa học Xã hội & Nhân văn, ðHQG-HCM TÓM TẮT: Bài trình bày kết quả nghiên cứu văn hoá truyền thống người Khmer từ góc nhìn về ngôi chùa. Nội dung bài mô tả chi tiết về nghệ thuật kiến trúc và ñiêu khắc của chùa người Khmer ở thành phố Hồ Chí Minh như một di sản văn hoá vật chất quý giá cần ñược bảo tồn và lưu giữ. Qua ñó nội dung bài còn trình bày về vai trò của chùa Khmer như một trung tâm giáo dục cộng ñồng, sinh hoạt xã hội và ñời sống tâm linh trong cộng ñồng của người Khmer ở Tp Hồ Chính Minh nói riêng và Nam Bộ nói chung. Từ khóa: chùa, Khmer, giáo dục, xã hội, tôn giáo. Hầu hết người Khmer Nam Bộ ñều theo Phật Với triết lý nhân sinh quan Phật giáo, trong giáo phái Nam Tông (còn gọi là Phật giáo Tiểu khi bằng lòng với cuộc sống bình dị trong Thừa). Có thể nói, mỗi người Khmer khi sinh những nếp nhà tranh ñơn sơ, người Khmer dồn ra ñã là một Phật tử như ông bà, cha mẹ mình. tất cả tinh thần, trí tuệ, tiền của, công sức ñóng Trong ñời sống văn hoá tinh thần, sinh hoạt tôn góp cho việc xây dựng ngôi chùa sao cho thật giáo ñóng vai trò ñặc biệt quan trọng, là chất nguy nga, tráng lệ. Trong mỗi cộng ñồng phum men cố kết cộng ñồng bền chặt nhất của người sóc, ngôi chùa thường tọa lạc trên khu ñất rộng, Khmer. Nhưng khác với nhiều tôn giáo khác, xung quanh có hàng rào tre hay tường bao, bên Phật giáo Nam Tông của Khmer không chỉ trong trồng nhiều loại cây to như dầu, sao, thốt- ñảm nhận chức năng tôn giáo mà còn ñảm nhận nốt tạo thành như một khu rừng nhỏ. Mỗi các chức năng văn hóa – xã hội khác với từng ngôi chùa Khmer là một quần thể kiến trúc cá nhân và cả cộng ñồng. Ngôi chùa Khmer, do lộng lẫy và có thứ tự. Trên là Chính ñiện thờ ñó, ñược xây dựng không chỉ nhằm ñáp ứng Phật, dưới là tư thất các vị tu sĩ, nơi hành lễ nhu cầu của hoạt ñộng tôn giáo mà còn do nhu công cộng, trai .
