Cartogram là một cách thể hiện dữ liệu không gian khá ấn tượng, đang được sử dụng nhiều trên thế giới đặc biệt là ở các nước Bắc Mỹ, Tây Âu nhưng chưa được chính thức giới thiệu và thừa nhận ở Việt Nam. Nhằm mở rộng khả năng lựa chọn trong việc thể hiện trực quan dữ liệu không gian, bài báo giới thiệu một cách tổng quát nội dung, đặc điểm của cách thể hiện này và minh họa bằng việc thể hiện với dữ liệu thống kê Việt Nam; từ đó, đưa ra một số vấn đề cần quan tâm về việc sử dụng phương pháp này. | Science & Technology Development, Vol 14, 2011 CARTOGRAM- MỘT PHƯƠNG PHÁP THỂ HIỆN TRỰC QUAN DỮ LIỆU KHÔNG GIAN Lê Minh Vĩnh (1), Châu Phương Khanh(2) (1)Trường ðại học Khoa học Xã hội & Nhân văn, ðHQG-HCM (2) Trường ðại học Bách Khoa, ðHQG-HCM (Bài nhận ngày 27 tháng 06 năm 2011, hoàn chỉnh sửa chữa ngày 25 tháng 10 năm 2011) TÓM TẮT: Cartogram là một cách thể hiện dữ liệu không gian khá ấn tượng, ñang ñược sử dụng nhiều trên thế giới ñặc biệt là ở các nước Bắc Mỹ, Tây Âu nhưng chưa ñược chính thức giới thiệu và thừa nhận ở Việt Nam. Nhằm mở rộng khả năng lựa chọn trong việc thể hiện trực quan dữ liệu không gian, bài báo giới thiệu một cách tổng quát nội dung, ñặc ñiểm của cách thể hiện này và minh họa bằng việc thể hiện với dữ liệu thống kê Việt Nam; từ ñó, ñưa ra một số vấn ñề cần quan tâm về việc sử dụng phương pháp này. Từ khóa: cartogram, bản ñồ chuyên ñề, thể hiện trực quan dữ liệu không gian. 1. ðẶT VẤN ðỀ thường ñược nhắc ñến và ghi chú với từ gốc Hiện nay, cùng với sự ra ñời và phát triển các tiếng Nga là Cartogram. Tuy nhiên, trong các phần mềm GIS, ngày càng có nhiều người quan tài liệu về bản ñồ ở các nước Tây Âu, tâm tham gia vào việc xây dựng bản ñồ chuyên “Cartogram” lại là một cách thể hiện hoàn toàn ñề phục vụ cho các công tác chuyên môn khác khác (Hình và hình ). Trong bài báo này, nhau. Chính vì vậy, một trong những nhiệm vụ thuật ngữ “Cartogram” sẽ ñược dùng cho của ngành bản ñồ là tìm ra và hoàn thiện các phương pháp muốn giới thiệu, khác với phương pháp thể hiện trực quan dữ liệu không “phương pháp ñồ giải” mà chúng ta ñã quen gian, tức là các phương pháp thể hiện nội dung thuộc. bản ñồ chuyên ñề mới, bên cạnh các phương Ở các nước Mỹ-Tây Âu, Cartogram ñã ñược pháp “truyền thống, kinh ñiển”, ñể ñáp ứng nhu nghiên cứu từ khá lâu và ñang ñược sử dụng cầu ngày càng cao và ña dạng này. Mặt khác, khá phổ biến. Trong khi ñó, phương pháp này sự ra ñời và phát triển của máy tính cũng chính lại gần như chưa ñược