Vấn đề tự chủ đại học (ĐH) và trách nhiệm giải trình nằm ở tâm điểm của cải cách về quản trị, là cốt lõi của mối quan hệ nhà nước, nhà trường và xã hội. Tự chủ ĐH phải đi cùng với trách nhiệm giải trình như là hai mặt của một vấn đề. Hội đồng Trường và kiểm định độc lập là những cơ chế bảo đảm cho các trường thực hiện trách nhiệm giải trình của mình. HĐT là người thay mặt cho các bên có lợi ích liên quan, nói cách khác, thay mặt cho xã hội và đại diện cho lợi ích công, để giám sát hoạt động của bộ phận quản lý điều hành nhà trường. Tổ chức kiểm định độc lập là một thiết chế dân sự giúp nhà trường cải thiện hoạt động và giúp công chúng có những thông tin và hiểu biết đúng đắn về nhà trường. Vấn đề tự chủ ĐH hiện nay đang là chỗ thắt nghẽn cản trở mọi đổi mới của các trường, do vậy không thể né tránh việc giải quyết vấn đề này trong việc xây dựng và phát triển những trường đại học đích thực, vì đó là điều kiện tiên quyết cho thành công của các trường. | TAÏP CHÍ PHAÙT TRIEÅN KH&CN, TAÄP 15, SOÁ Q1 2012 T CH Đ I H0C VÀ TRÁCH NHI M GI I TRÌNH: QUAN H GILA NHÀ NƯ1C, NHÀ TRƯ NG VÀ XÃ H I Ph m Th Ly ĐHQG-HCM TÓM T T: V$n ñ t ch ñ i h c (ĐH) và trách nhi m gi i trình n m tâm ñi m c a c i cách v qu n tr , là c t lõi c a m i quan h nhà nư c, nhà trư ng và xã h i. T ch ĐH ph i ñi cùng v i trách nhi m gi i trình như là hai m't c a m t v$n ñ . H i ñ!ng Trư ng và ki m ñ nh ñ c l p là nh ng cơ ch b o ñ m cho các trư ng th c hi n trách nhi m gi i trình c a mình. HĐT là ngư i thay m't cho các bên có l i ích liên quan, nói cách khác, thay m't cho xã h i và ñ i di n cho l i ích công, ñ giám sát ho t ñ ng c a b ph n qu n lý ñi u hành nhà trư ng. T) ch c ki m ñ nh ñ c l p là m t thi t ch dân s giúp nhà trư ng c i thi n ho t ñ ng và giúp công chúng có nh ng thông tin và hi u bi t ñúng ñ%n v nhà trư ng. V$n ñ t ch ĐH hi n nay ñang là ch th%t nghQn c n tr m i ñ)i m i c a các trư ng, do v y không th né tránh vi c gi i quy t v$n ñ này trong vi c xây d ng và phát tri n nh ng trư ng ñ i h c ñích th c, vì ñó là ñi u ki n tiên quy t cho thành công c a các trư ng. T khóa: T ch ñ i h c, trách nhi m gi i trình, h i ñ!ng trư ng, ki m ñ nh, giám sát. T ch ñ i h c có l+ là khâu tr ng y u nh t trong c i cách qu n tr ñ i h c t m h th ng. quy n qu n lý h th ng, t c th%m quy n xây d ng chi n lư c dài h n và t ng th , th%m Trong v n ñ này, câu h,i l n nh t ñ i v i quy n xác ñ nh quy mô và ñ nh d ng c a h chính ph là làm th nào cân b&ng gi a quy n th ng cũng như s quân bình gi a thành ph n t ch mà các trư ng c n có và ñòi h,i t t y u công và tư, th%m quy n xác ñ nh các ưu tiên và c a nhà nư c v trách nhi m gi i trình c a các phân b ngu n l c trong toàn h th ng vì ñó trư ng. Chuyên ñ này trình bày v m i quan v n là vai trò truy n th ng c a nhà nư c h gi a nhà trư ng, nhà nư c và xã h i, mà c t qu c gia. Tr ng tâm c a bài vi t là m i quan h lõi là v n ñ t ch ñ i h c và trách nhi m gi i gi a nhà nư c, nhà trư ng và xã h i, nh&m .