Bài viết trình bày một cách hệ thống những khả năng ứng dụng của bản đồ trong KHXH-NV nhằm mục đích giới thiệu với những người nghiên cứu KHXH-NV những ý tưởng, gợi ý để sử dụng công cụ bản đồ một cách phong phú, hiệu quả hơn. Phương pháp thực hiện chủ yếu là thu thập, phân tích tổng hợp tư liệu kết hợp với phỏng vấn sâu. Các tư liệu bao gồm các báo cáo khoa học trong lãnh vực KHXH-NV đã được công bố trong và ngoài nước. | SCIENCE & TECHNOLOGY DEVELOPMENT, Vol 17, Góc nhìn mới về sử dụng bản ñồ trong nghiên cứu Khoa học Xã hội & Nhân văn • • Lê Minh Vĩnh Văn Ngọc Trúc Phương Trường ðại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ðHQG-HCM TÓM TẮT: Bản ñồ ñã xuất hiện và trở thành một công cụ quen thuộc với con người từ nhiều thế kỷ nay. Cùng với sự phát triển của xã hội, bản ñồ ngày càng phát triển và trở nên hữu dụng. Từ chỗ chỉ là công cụ xác ñịnh vị trí, dẫn ñường, bản ñồ ngày nay ñã trở thành ngôn ngữ thứ hai ñể diễn tả trực quan thế giới thực và còn là công cụ hữu ích trong nghiên cứu khoa học. ðặc biệt, trong vài thập kỷ trở lại ñây, bản ñồ ñược sử dụng trong nghiên cứu khoa học xã hội và nhân văn (KHXH-NV) một cách ña dạng, ñầy sáng tạo, ñem lại những kết quả lý thú. Tuy nhiên, ở Việt Nam, ñây vẫn còn là một hướng tiếp cận mới, chưa ñược quan tâm nhiều. Bài báo trình bày một cách hệ thống những khả năng ứng dụng của bản ñồ trong KHXH-NV nhằm mục ñích giới thiệu với những người nghiên cứu KHXH-NV những ý tưởng, gợi ý ñể sử dụng công cụ bản ñồ một cách phong phú, hiệu quả hơn. Phương pháp thực hiện chủ yếu là thu thập, phân tích tổng hợp tư liệu kết hợp với phỏng vấn sâu. Các tư liệu bao gồm các báo cáo khoa học trong lãnh vực KHXHNV ñã ñược công bố trong và ngoài nước. ðể làm rõ quan ñiểm và cách thức sử dụng bản ñồ, chúng tôi thực hiện phỏng vấn sâu 7 nhà nghiên cứu có kinh nghiệm. Trong quá trình phân tích các báo cáo này, việc sử dụng bản ñồ ñược quan tâm xem xét theo trật tự các giai ñoạn của một nghiên cứu: chuẩn bị, thực hiện và hoàn tất, báo cáo. Sau ñó, ñể ñảm bảo ñược tính linh ñộng khi vận dụng ñể sử dụng bản ñồ trong nghiên cứu, chúng tôi tổng hợp, hệ thống hóa lại các trường hợp sử dụng theo vai trò, chức năng của bản ñồ. Kết quả cho thấy có thể dùng bản ñồ ñể tìm hiểu trước ñịa bàn nghiên cứu, lựa chọn ñịa bàn nghiên cứu (sử dụng chức năng phân tích ña tiêu chí), tìm ñường ñi ñến ñiểm nghiên cứu (chức năng dẫn ñường) và vẽ vị trí ấy trên bản ñồ (chức năng thể .
