Bài viết này trình bày về kết quả nghiên cứu mộ hợp chất Chợ Lách. Mộ cổ Chợ Lách thuộc kiểu nhà bia và nhà mồ dành cho quý tộc Việt Nam thời Nguyễn ở Nam Bộ trong 2 thế kỷ 18-19 với các cấu trúc vật liệu xây dựng, nền móng gạch, các khung bia, quan tài gỗ với khoen sắt, nút áo hình cầu, đồ đựng bằng gốm sứ. | TAÏP CHÍ PHAÙT TRIEÅN KH&CN, TAÄP 17, SOÁ X2-2014 Mộ hợp chất Chợ Lách (Bến Tre) • • Phạm ðức Mạnh Nguyễn Chiến Thắng Trường ðại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ðHQG-HCM TÓM TẮT: Cuối tháng 4 ñến ñầu tháng 5 năm 2014, Bộ môn Khảo cổ học (Khoa Lịch sử, Trường ðại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - ðại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh) và Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tỉnh Bến Tre ñã tiến hành khai quật di tích mộ hợp chất ở thị trấn Chợ Lách (huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre). Kết quả chính như sau: Các nhà khảo cổ phát hiện ñược 2 kiến trúc nổi trên nền móng gạch thiết kế kiểu cấu trúc lăng tẩm, trong ñó: Kiến trúc nhà lớn nằm theo hướng Nam lệch ðông 3°, bao gồm nhà bia và nhà mồ có kích thước chiều ngàng 300cm, chiều dọc 240cm, cao 185-205cm thiết kế dành cho chôn cất hai người trường thành (thông thường là một cặp vợ chồng thường thấy ở mộ ñôi Nam Bộ). Hai huyệt mộ hình chữ nhật do chỉ có vách ñất, bị ngập nước từ ñộ sâu 70-275cm nên quan tài bị phân hủy, chỉ còn chứa mảnh sọ người trưởng thành, 5 viên bi ñồng tròn và dấu vết thực vật quý (như xơ dừa, quả dừa nước, vỏ cây bần, cọng lá cây ráng, nhiều mảnh gốm sứ ). Kiến trúc nhà nhỏ có hình dáng tương tự nhà bia và nhà mồ nằm hướng Tây chỉ cách mộ lớn 110cm, có kích thước dài 140cm, rộng 65cm và cao 95cm. Huyệt mộ hình chữ nhật với kích thước dài 130cm, rộng 60cm, sâu 70cm, không bị ngập nước nên còn giữ nguyên quan tài gỗ có gắn ñinh sắt. Di cốt trẻ em nằm ngửa, chân tay thẳng, còn 2 cúc áo bằng ñồng thau. ðó là em bé tuổi khoảng 2-4 tuổi, chiều cao 100-110cm. Từ kết quả phân tích nhân cốt, hiện vật chôn theo, nghiên cứu so sánh kiến trúc, các tác giả phát biểu rằng: Mộ cổ Chợ Lách thuộc kiểu nhà bia và nhà mồ dành cho quý tộc Việt Nam thời Nguyễn ở Nam Bộ trong 2 thế kỷ 18-19 với các cấu trúc vật liệu xây dựng, nền móng gạch, các khung bia, quan tài gỗ với khoen sắt, nút áo hình cầu, ñồ ñựng bằng gốm sứ Mộ cổ Chợ Lách có các ñặc ñiểm riêng lần ñầu phát hiện ở Việt Nam như: 5 viên bi ñồng, các dấu tích
