Mục đích của bài viết này nhằm làm sáng rõ những biến đổi xã hội của người Cil ở Lâm Đồng qua những tác động của các chính sách của nhà nước kể từ sau 1960 đến nay. nội dung chi tiết của bài viết. | TAÏP CHÍ PHAÙT TRIEÅN KH&CN, TAÄP 17, SOÁ X4-2014 Biến ñổi xã hội của người Cơho-Cil ở Lâm ðồng • Phạm Thanh Thôi Trường ðại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ðHQG-HCM TÓM TẮT: Lâm ðồng thuộc vùng Tây Nguyên Việt Nam, nơi có nhiều tộc người thuộc nhóm ngôn ngữ Mon-Khmer và Malayo-Polynesian sinh sống. Sau năm 1960, quân lực Việt Nam Cộng Hòa (miền Nam) buộc nhiều tộc người sống ở “vùng sâu, vùng xa” gần với khu căn cứ cách mạng của quân ñội Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (miền Bắc), như người Cil (Cơho-Cil) phải rời khỏi bon (làng) cổ truyền ñến sống tập trung trong các ấp chiến lược, nơi gần các tuyến giao thông lớn ñể họ dễ kiểm soát. Từ sau chiến tranh (30/4/1975) ñến nay, người Cil không trở về chỗ bon cổ truyền mà chủ yếu ñã sống ñịnh canh - ñịnh cư ngay tại khu vực ñất ñai của các ấp chiến lược. Nhà nước ñã thiết lập hệ thống quản lý hành chính ñến với các bon (làng) và người Cil ñã phát triển kinh tế - xã hội trong bối cảnh của nền kinh tế sản xuất hàng hóa, nhiều thành phần. Người Cil không còn du canh trồng lúa, bắp “trên rừng” mà ñã trồng thâm canh cây cà phê. Theo ñó, xã hội và cấu trúc xã hội qua bon (làng), dòng họ, gia ñình và hôn nhân ñã có những biến ñổi. Mục ñích của bài viết này nhằm làm sáng rõ những biến ñổi xã hội của người Cil ở Lâm ðồng qua những tác ñộng của các chính sách của nhà nước kể từ sau 1960 ñến nay. T khóa: biến ñổi xã hội, cấu trúc xã hội, dòng họ, gia ñình, liên minh hôn nhân 1. Giới thiệu Lâm ðồng thuộc vùng Tây Nguyên, nơi có nhiều tộc người thuộc nhóm ngôn ngữ Mon-Khmer và Malayo-Polynesian sinh sống. Từ 1961 ñến năm 1975, chiến lược chiến tranh tại Việt Nam của Mỹ ñã “leo thang”. Các mô hình “chiến tranh ñặc biệt”, “chiến tranh cục bộ”, “Việt Nam hóa chiến tranh” ñã tác ñộng ñến sự thay ñổi không gian cư trú của người Cil (Cơho-Cil) một cách toàn diện. ðáng kể, từ giữa năm 1961, chính quyền Mỹ cùng Việt Nam Cộng Hòa (ở miền Nam) ñã triển khai “kế hoạch Staley-Taylor”, tiến hành càng quét ñể dồn dân lập “ấp chiến lược”, “ấp .
