Nghiên cứu này cung cấp thông tin chi tiết về tính chất nước ngầm và làm rõ cơ chế giải phóng As trong nước ngầm tại khu vực nghiên cứu thuộc tỉnh Đồng Tháp, nơi có biểu hiện As trong nước ngầm cao nhất tại Đồng bằng Sông Cửu Long. | TAÏP CHÍ PHAÙT TRIEÅN KH&CN, TAÄP 18, SOÁ M1 - 2015 Ô nhiễm arsenic trong nước ngầm huyện Thanh Bình và Tân Hồng, tỉnh Đồng Tháp Tô Thị Hiền Đỗ Thị Thùy Quyên Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐHQG-HCM Brittany Merola Avner Vengosh Trường Đại học Duke, Hoa Kỳ (Bài nhận ngày tháng năm 2014, nhận đăng ngày tháng năm 2015) TÓM TẮT Tổng cộng 55 mẫu nước ngầm đã được thu thập trong tháng 2 và tháng 3 năm 2012 nhằm xác định hiện trạng ô nhiễm As trong nước ngầm tại huyện Thanh Bình và Tân Hồng tỉnh Đồng Tháp, Việt Nam. Nghiên cứu đã tiến hành đo đạc 5 thông số hiện trường (pH, nhiệt độ, DO, EC, Eh) và lấy mẫu phân tích As và Fe tổng số. Kết quả cho thấy tính chất nước ngầm tầng nông tại Thanh Bình và Tân Hồng có sự khác biệt rõ rệt. Tầng chứa nước nông Thanh Bình ở điều kiện khử (trung bình -93 mV) trong khi điều kiện oxy hóa chiếm ưu thế tại Tân Hồng (trung bình mV). As phân bố không đều trên toàn khu vực nghiên cứu. Nồng độ As trong nước ngầm tầng nông huyện Thanh Bình vượt xa giới hạn cho phép của WHO và QCVN 01:2009/BYT là 10 µg/L với giá trị trung bình là µg/L. Ngược lại, 100% mẫu nước tại Tân Hồng có nồng độ nhỏ hơn giới hạn cho phép. Nồng độ Fe có tương quan âm ý nghĩa với nồng độ As trong các mẫu nước. Sự khử hòa tan oxyhydroxide sắt có thể là cơ chế quan trọng giải phóng As trong nước ngầm tầng nông huyện Thanh Bình. Từ khóa: arsenic, Đồng Tháp, nước ngầm, cơ chế giải phóng MỞ ĐẦU Nhiễm độc do sử dụng nước ngầm bị ô nhiễm As được xem là vụ nhiễm độc hàng loạt lớn nhất trong lịch sử loài người nếu xét về số lượng người bị ảnh hưởng. Đồng bằng Ganges – Brahmaputra (Bangladesh) và Bengal (Ấn Độ) là những vùng bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhất với hơn 63 triệu dân phơi nhiễm với nguồn nước ngầm có hàm lượng As lớn hơn 10 µg/L (tiêu chuẩn nước uống của WHO) và hơn 5 triệu trường hợp có triệu chứng bệnh arsenicosis, ung thư da do nhiễm độc As mãn tính [1]. Những đặc điểm địa chất tương đồng của các đồng bằng châu thổ tại Việt Nam so
