Giao tiếp trong các cuộc tranh cãi gia đình là hình thức giao tiếp dạng hội thoại, đều diễn ra với cấu trúc gồm ba phần: mở thoại, thân thoại và kết thoại. Ngoài ra một cuộc tranh cãi cũng có những yếu tố như cuộc thoại, đoạn thoại, cặp thoại, hành vi ngôn ngữ và những yếu tố có liên quan như quy tắc điều hành luân phiên lượt lời, quan hệ liên cá nhân, nguyên tắc cộng tác hội thoại, và giao tiếp. | 86 NGÔN NGỮ & ĐỜI SỐNG Số 12 (230)-2014 NGÔN NGỮ VÀ VĂN HÓA MỘT SỐ CHIẾN LƯỢC TRANH CÃI TRONG GIA ĐÌNH NGƯỜI VIỆT SOME DISPUTING STRATEGIES IN VIETNAMESE FAMILIES NGUYỄN THỊ VIỆT NGA (NCS; Đại học Ngoại ngữ, ĐHQG Hà Nội) Abstract: Disputes in general and family disputes in particular are commonly seen as dynamic interactional processes progressing by way of oppositions between two or more interlocutors, sequentially accomplished by the interlocutors via successive exchanges of oppositional moves. During disputes, speakers do their best to apply suitable strategies to prove they are right and the listeners are wrong. Basing on data of 255 episodes extracted from 8 Vietnamese movie series, this article is going to point out those strategies and their verbal realization. Key words: family disputes; interactional processes; oppositional moves; movie; strategies; verbal realization. phim ảnh và ngôn ngữ đời thường. Bên cạnh đó, 1. Đặt vấn đề Trên thế giới đã có một số công trình nghiên tìm hiểu tranh cãi trong gia đình là một đề tài khá cứu về tranh cãi gia đình như của Vuchinich S. nhạy cảm, vì vậy việc sử dụng kịch bản phim (1984, 1986, 1987, 1990), Zimmerman and West trong nghiên cứu này được coi là cách khai thác (1975), Raffaelli (1992), Tannen D. (2003, 2007, dữ liệu khá khả thi. Dựa trên ngữ liệu của 255 tập 2014), Spitz A. (2005), Yan (2012), Yong phim của 8 bộ phim truyền hình, nghiên cứu sẽ (2012). Các nhà nghiên cứu này đều đồng quan chỉ ra những chiến lược cơ bản mà các tham điểm rằng tranh cãi là một dạng hội thoại đặc thoại sử dụng trong tranh cãi gia đình người Việt. biệt, khởi nguồn từ một phát ngôn gây tranh cãi 2. Các chiến lược sử dụng trong tranh cãi (arguable utterance). Giao tiếp trong các cuộc gia đình tranh cãi gia đình là hình thức giao tiếp dạng hội . Chỉ trích thoại, đều diễn ra với cấu trúc gồm ba phần: mở Chỉ trích không chỉ là một chiến lược nhằm thoại, thân thoại và kết thoại. Ngoài ra một cuộc phê phán người khác mà còn thể hiện .
