Bài viết này có mục tiêu khảo sát cấu trúc lời cảm ơn bằng tiếng Nga và tiếng Việt, như là một bước đầu tiên để mô tả cấu trúc của hành vi trong ngôn ngữ, để đối chiếu họ chỉ ra những điểm tương đồng và khác biệt giữa hai ngôn ngữ, góp phần nâng cao hiệu quả giảng dạy và học tập tiếng Nga và tiếng Việt, hỗ trợ người học qua đó tránh những sai lầm về ngôn ngữ - văn hóa trong giao tiếp. | Số 6 (224)-2014 NGÔN NGỮ & ĐỜI SỐNG 74 ĐỐI CHIẾ ĐẶC ĐI M CẤU TRÚC LỜI CẢ ƠN TR C TIẾP TRONG TIẾNG VIỆT VÀ TIẾNG NGA COMPARING STRUCTURAL FEATURES OF THE SPEECH ACT OF THANKING IN VIETNAMESE AND RUSSIAN NGUYỄN TƯ SƠN (Đại học Ngoại ngữ, Đại học Huế) Abstract: This article has the goal of surveying the gratitude mode in Russian and Vietnamese, as a first step to describe the structure of this behavior in the languages in order to collate them to point out the similarities and differences between two languages, contribute to improve the efficiency of teaching and studying Russian and Vietnamese as foreign laguage, assist learner to avoid the mistake made by language - culture crossing in communication. Key words: Comparison; linguistic behavior; language - cultural characteristics. 1. Đặt vấn đề Cùng với sự ra đời của ngữ dụng học, trong các thập niên gần đây, mối quan tâm đến nghi thức lời nói ngày càng gia tăng trong dạy và học ngoại ngữ. Đặc biệt có nhiều công trình nghiên cứu đề cập đến phát ngôn và hội thoại, đặc trưng cơ bản của việc tạo ra lời nói và sự hành chức của nó trong các môi trường xã hội khác nhau, các phát ngôn mang tính tình huống và mối quan hệ qua lại giữa các phương tiện ngôn ngữ/phi ngôn ngữ trong giao tiếp, . Bài viết này khảo sát cách thức cám ơn trong tiếng Nga và tiếng Việt, bước đầu miêu tả cấu trúc của hành vi này trong mỗi ngôn ngữ, qua đó đối chiếu, so sánh chúng nhằm chỉ ra những tương đồng và dị biệt trong 2 ngôn ngữ, góp phần nâng cao hiệu quả dạy-học tiếng Việt và tiếng Nga như một ngoại ngữ, giúp người học tránh được những lỗi do giao thoa ngôn ngữ văn hóa mang lại trong giao tiếp. Cám ơn là hành vi ngôn ngữ thuộc phạm trù ứng xử phải thỏa mãn những điều kiện nhất định. Hành vi cám ơn trực tiếp là hành vi cám ơn có sự phù hợp giữa hiệu lực ở lời với hình thức câu chữ dùng để biểu thị nó, tức nó phải được biểu thị bằng biểu thức ngữ vi, trong đó hạt nhân là động từ ngữ vi mang ý ngĩa cám ơn và động từ này phải được sử dụng .
