Điểm nhìn là một vấn đề thường được nói đến một cách hết sức khái quát, nếu không muốn nói là chung chung, thì với thực tế hội thoại trong truyện ngắn Nguyễn Huy Thiệp - thoại dẫn trực tiếp chúng tôi đã chỉ ra một cách cụ thể. | Số 9 (227)-2014 NGÔN NGỮ & ĐỜI SỐNG 1 ĐIỂM NHÌN XÉT TỪ LÍ THUYẾT HỘI THOẠI (Trên cứ liệu truyện ngắn của Nguyễn Huy Thiệp) T HE P OI NT OF VIE W FROM T HE DI ALOGUE T HE ORY (On the evidence of the stories of Nguyen Huy Thiep) MAI THỊ HẢO YẾN (TS; Trường Đại học Hồng Đức) Abstract: Point of view is often referred in a generalized way but now we can point out in a specific way based on direct speech in short stories of Nguyen Huy Thiep. We think that direct speech only has two different points of view if the subject of narration is different from the subject leaded by narration. If the subject of narration is the same to the subject leaded by narration (the narrator is the “I” character), direct speech only has one point of view. In addition, the concept on point of view in the direct speech made by the narrator is not entirely accurate. Although the point of view of the narrator in the speech is basic, there is also point of view of the other character. Key words: point of view; point of view in narration; direct speech. 1. Thuật ngữ điểm nhìn (point of view, perspestive, focalization) đã được nói đến nhiều trong lí luận văn học. Henry Jame cho rằng, điểm nhìn chính là "mô tả cách thức tồn tại của tác phẩm như một hành vi mang tính bản thể hoặc một cấu trúc hoàn chỉnh, tự trị đối với cá nhân nhà văn" và "Điểm nhìn là sự lựa chọn cự li trần thuật nào đó loại trừ được sự can thiệp của tác giả vào các sự kiện được miêu tả và cho phép văn xuôi trở nên tự nhiên hơn, phù hợp với cuộc sống hơn" [8]. Điểm nhìn cũng được hiểu là "vị trí của người kể trong mối quan hệ với câu chuyện của anh ta" [9]. Điểm nhìn có thể được phân thành ba loại chính: người kể chuyện toàn tri (người kể thông suốt mọi sự), người kể chuyện ngôi thứ ba, và truyện kể ngôi thứ nhất. Điểm nhìn đã được trình bày một cách hệ thống trong các công trình nghiên cứu của P. Lubbock, G. Genette, B. Uspenski, W. Booth, R. Scholes và R. Kellogg, I. Lotman, S. Lanser. ừ điển ách hoa về ngôn ngữ và ngôn ngữ .
