Môi trường có ảnh hưởng rất lớn đến sự nảy mầm của hạt. Trong nghiên cứu này, hạt lan hài 200 ngày tuổi được xử lý lạnh (ở 5 ± 1 0C) và nuôi cấy trên môi trường MS ¼ có bổ sung GA3 các nồng độ khác nhau, trong tối. Ở các điều kiện này, hạt bắt đầu trương nước ở ngày thứ 2, sau 1 tuần vỏ trở lên trong suốt, phôi xuất hiện cực đại ở tuần thứ 4 nhưng chưa thoát ra khỏi vỏ. Sự kết hợp của xử lý lạnh và GA3 0,001 mg/L kích thích mạnh sự phát triển phôi từ hạt. | TAÏP CHÍ PHAÙT TRIEÅN KH&CN, TAÄP 18, SOÁ T5- 2015 Ảnh hưởng của các chất điều hòa sinh trưởng thực vật lên sự nảy mầm của hạt lan hài Paphiopedilum dianthum Phạm Văn Giáo Bùi Trang Việt Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐHQG-HCM ( Bài nhận ngày 12 tháng 5 năm 2015, nhận đăng ngày 20 tháng 10 năm 2015) TÓM TẮT Môi trường có ảnh hưởng rất lớn đến sự nảy mầm của hạt. Trong nghiên cứu này, hạt lan hài 200 ngày tuổi được xử lý lạnh (ở 5 ± 1 0C) và nuôi cấy trên môi trường MS ¼ có bổ sung GA3 các nồng độ khác nhau, trong tối. Ở các điều kiện này, hạt bắt đầu trương nước ở ngày thứ 2, sau 1 tuần vỏ trở lên trong suốt, phôi xuất hiện cực đại ở tuần thứ 4 nhưng chưa thoát ra khỏi vỏ. Sự kết hợp của xử lý lạnh và GA3 0,001 mg/L kích thích mạnh sự phát triển phôi từ hạt. Chồi xuất hiện từ protocorm trên môi trường MS ¼ có bổ sung IAA 0,1 mg/L và BA 2,0 mg/L. Sự kết hợp IAA 2,0 mg/L với BA 0,1 mg/L giúp sự tạo rễ mạnh từ các chồi. Đặc biệt, sự gây vết thương trên protocorm màu trắng cho phép tạo cây con và rễ trên môi trường MS ¼ có bổ sung BA 2,0 mg/L. Từ khoá: chất điều hòa tăng trưởng thực vật, nảy mầm, paphiopedilum dianthum, protocorm, sự tạo chồi và rễ, sự tạo phôi. MỞ ĐẦU P. dianthum là loài lan quý, đang bị tuyệt chủng ngoài tự nhiên, và rất khó có thể phục hồi khi các quần xã thực vật tự nhiên bị con người phá hủy [1]. Trong tự nhiên, loài này xuất hiện ở đông nam Vân Nam, tây nam Quý Châu, tây Quảng Tây Trung Quốc và ở một số nơi ở phía bắc Việt Nam như Cao Bằng, Hà Giang, Hòa Bình, Lai Châu, Lào Cai, Sơn La [2]. P. dianthum là loài hoa đẹp, có giá trị kinh tế, sử dụng làm dược liệu, trang trí, xuất khẩu cùng nhiều mục đích khác nhưng việc lai tạo loài này còn gặp rất nhiều khó khăn, sự nảy mầm ngoài tự nhiên khó xảy ra, chỉ khoảng 15 – 17 % khi có sự cộng sinh của nấm mycorrhizal [3, 4]. Trong bài này, các môi trường được áp dụng nhằm làm tăng khả năng nảy mầm của P. dianthum. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP Vật liệu Hạt được lấy từ trái 200 ngày tuổi, ở .
