Thông qua phương pháp thống kê mô tả, nghiên cứu phân tích tác động của thiên tai, dịch bệnh đến 287 nông hộ Tây Nguyên. Kết quả cho thấy bão, sâu, dịch bệnh và cúm gia cầm tác hại nghiêm trọng nhất. Giá trị thiệt hại trung bình do bão, sâu, dịch bệnh khá lớn, tuy giảm theo thời gian, nhưng tần suất xảy ra nhiều và phức tạp hơn. Trên 70% nông hộ chọn chiến lược ứng phó khá thụ động nên khả năng phục hồi khá thấp. | TẠP CHÍ PHÁT TRIỂN KH & CN, TẬP 19, SỐ Q2 - 2016 Tác động của thiên tai, dịch bệnh đến sản xuất nông nghiệp của hộ gia đình nông thôn Tây Nguyên Hạ Thị Thiều Dao Trường Đại học Ngân hàng - Email: daohtt@ Nguyễn Thị Mai Trường Đại học Ngoại thương (Cơ sở II) (Bài nhận ngày 14 tháng 02 năm 2016, hoàn chỉnh sửa chữa ngày 6 tháng 4 năm 2016) TÓM TẮT Thông qua phương pháp thống kê mô tả, nghiên cứu phân tích tác động của thiên tai, dịch bệnh đến 287 nông hộ Tây Nguyên. Kết quả cho thấy bão, sâu, dịch bệnh và cúm gia cầm tác hại nghiêm trọng nhất. Giá trị thiệt hại trung bình do bão, sâu, dịch bệnh khá lớn, tuy giảm theo thời gian, nhưng tần suất xảy ra nhiều và phức tạp hơn. Trên 70% nông hộ chọn chiến lược ứng phó khá thụ động nên khả năng phục hồi khá thấp. Do đó, nghiên cứu đề xuất cơ chế bảo hiểm mùa màng, cải thiện hệ thống tưới tiêu và thay đổi giống cây trồng phù hợp cho Vùng. Từ khóa: Tây Nguyên, tác động của thiên tai, dịch bệnh, chiến lược ứng phó. 1. GIỚI THIỆU VÀ LÝ THUYẾT NGHIÊN CỨU Biến đổi khí hậu (BĐKH) là một trong những thách thức lớn nhất đối với nhân loại. Đó là sự thay đổi đáng kể trong khí hậu như nhiệt độ hay mưa kéo dài trong một khoảng thời gian, thường là nhiều thập kỷ, dù là do thay đổi tự nhiên hoặc hoạt động của con người (IPCC, 2007). BĐKH sẽ tác động nghiêm trọng đến sản xuất, đời sống và môi trường trên phạm vi toàn thế giới. Nhiệt độ tăng, mực nước biển dâng gây ngập lụt, gây nhiễm mặn nguồn nước, ảnh hưởng đến nông nghiệp, gây rủi ro lớn đối với công nghiệp và các hệ thống kinh tế - xã hội trong tương lai. Vấn đề BĐKH đã, đang và sẽ làm thay đổi toàn diện và sâu sắc quá trình phát triển và an ninh toàn cầu như năng lượng, nước, lương thực, xã hội, việc làm, ngoại giao, văn hóa, kinh tế và thương mại (Joel, 1997). Việt Nam là một trong 5 quốc gia dễ bị tổn thương nhất trên thế giới do sự BĐKH (Dasgupta và cộng sự, 2007). Bên cạnh phải hứng chịu những tác động bất thường của thời tiết, Việt Nam còn chịu sự .
