Bài báo này đề cập đến việc xây dựng một số nguyên tắc trong thiết kế hình thức loại bản đồ thống kê đa tỉ lệ theo phương pháp đồ giải. Dựa trên đặc điểm riêng của bản đồ đa tỉ lệ là tính đa tỉ lệ trên môi trường thiết bị số và tính thống nhất của bản đồ kết hợp với việc vận dụng các nguyên tắc thể hiện bản đồ cơ bản, nghiên cứu đã xác định được một số nguyên tắc để đưa ra dãy tỉ lệ và lựa chọn cách thể hiện tương ứng với từng mức tỉ lệ. | TAÏP CHÍ PHAÙT TRIEÅN KH&CN, TAÄP 19, SOÁ K4-2016 Thiết kế hình thức bản đồ thống kê đa tỉ lệ với phương pháp đồ giải Văn Ngọc Trúc Phương Lê Minh Vĩnh Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Tp. HCM (Bản thảo nhận ngày 28 tháng 06 năm 2016, hoàn chỉnh sửa chữa ngày 16 tháng 08 năm 2016) TÓM TẮT Bản đồ trong thời đại số đã có những thay thống nhất của bản đồ kết hợp với việc vận dụng đổi lớn không phải chỉ về “lượng” mà còn về các nguyên tắc thể hiện bản đồ cơ bản, nghiên “chất”, bên cạnh bản đồ truyền thống, đã xuất cứu đã xác định được một số nguyên tắc để đưa hiện những loại bản đồ mới với đặc điểm và tính ra dãy tỉ lệ và lựa chọn cách thể hiện tương ứng chất mới, trong đó có thể kể đến bản đồ đa tỉ lệ. với từng mức tỉ lệ. Theo đó, dãy tỉ lệ được xác Do tính chất và đặc điểm riêng, việc xây dựng định dựa trên diện tích nhỏ nhất cho phép của bản đồ đa tỉ lệ đòi hỏi có những cách tiếp cận đơn vị thống kê, cách phân nhóm và thể hiện mới. Bài báo này đề cập đến việc xây dựng một màu ở mỗi cấp tỉ lệ sẽ phải vừa tuân thủ yêu cầu số nguyên tắc trong thiết kế hình thức loại bản thiết kế hình thức bản đồ đồ giải truyền thống, đồ thống kê đa tỉ lệ theo phương pháp đồ giải. vừa cần tuân thủ các nguyên tắc để đảm bảo ý Dựa trên đặc điểm riêng của bản đồ đa tỉ lệ là nghĩa, tính xuyên suốt của bản đồ. tính đa tỉ lệ trên môi trường thiết bị số và tính Từ khóa: bản đồ đa tỉ lệ, đồ giải, bản đồ trên màn hình, bản đồ thống kê. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Bản đồ trong thời đại số đã có những thay đổi lớn không phải chỉ về “lượng” mà còn về “chất”. Những thay đổi này đã dẫn đến nhiều khái niệm, định nghĩa cũng như các nguyên tắc mới, và từ đó đòi hỏi khoa học bản đồ phải phát triển để có những cơ sở khoa học đảm bảo đáp ứng việc xây dựng và khai thác các sản phẩm bản đồ số. Trước đây, các bản đồ được xây dựng và xuất bản trên giấy với tỉ lệ nhất định. Việc khái quát hóa và thể hiện nội dung bản đồ được thực hiện theo những nguyên tắc đã có, được xác định cho tỉ lệ ấy. Khi chuyển qua bản đồ
